Lộ trình nghề nghiệp cho BUSINESS ANALYST

Con đường sự nghiệp cho Business Analyst (BA) từ Viện phân tích kinh doanh quốc tế (IIBA) lập ra cho những người muốn tham gia vào ngành nghề đang phát triển này. Nó cũng cung cấp định hướng cho BA đang tìm kiếm các vị trí cấp cao và bao gồm các vai trò mới nổi trong kiến trúc kinh doanh (Business Architecture) và trí tuệ kinh doanh (Business Intelligence), các vai trò có nhu cầu cao.

Sau đây là mô tả con đường đến với vị trí Business Analyst với các xuất phát điểm khác nhau:

Nguồn: IIBA

Bản đồ nghề nghiệp BA nhìn nhận kinh nghiệm bên ngoài lĩnh vực BA. Nếu bạn có kinh nghiệm làm chuyên gia về vấn đề (ví dụ: bảo hiểm, tài chính, chăm sóc sức khỏe) hoặc kiểm định phần mềm, quản lý dự án, bán hàng hoặc một vài kỹ năng khác của bạn là nền tảng quan trọng để phân tích kinh doanh.

Khi bạn đã có một vài năm kinh nghiệm trong phân tích kinh doanh, các dự án nhanh, phân tích hệ thống và được chứng nhận Năng lực phân tích kinh doanh (Certification of Competency in Business Analysis™) (CCBA®), chuyển sang vai trò cao cấp chắc chắn là một lựa chọn tốt. Nếu bạn hiện đang giữ một vị trí cấp cao và chỉ định Chứng nhận phân tích kinh doanh chuyên nghiệp (Certified Business Analysis Professional™) (CBAP®), điều này mang lại cho bạn cơ hội phát triển kỹ năng và nghề nghiệp.

Từ vị trí BA khác nhau, có thể thăng tiến lên vị trí cấp "C".

Nguồn: IIBA

Sự nghiệp BA của bạn là một cuộc hành trình với nhiều điểm xuất phát và nhiều điểm đến. Xác định vị trí hiện tại của bạn từ nhiều nhóm vai trò được liệt kê; hãy nhớ rằng bạn có thể có chuyên môn trong nhiều nhóm. Ví dụ, một nhà phân tích chức năng (Functional Analyst) cũng có thể có kinh nghiệm phân tích quá trình (Process Analysis), do đó các lựa chọn cho sự phát triển nghề nghiệp của bạn có nhiều điểm điểm xuất phát và điểm đến.

Các nhóm vai trò:

1️. Nhóm vai trò tập trung vào nghiệp vụ

Chuyên viên phân tích yêu cầu nghiệp vụ (Business Requirement Analyst): Nhà phân tích yêu cầu nghiệp vụ có nhiệm vụ giúp doanh nghiệp đáp ứng các mục tiêu và kết quả của mình. Người này sẽ hiểu làm thế nào công việc đang được tiến hành, và thông qua phân tích, xác định giải pháp cho các vấn đề. Người này sẽ có kiến thức nghiệp vụ chuyên sâu thường liên quan đến một bộ phận (ví dụ: dịch vụ khách hàng, sản xuất). Vai trò này có thể tiến hành một nghiên cứu mang tính khả thi hoặc chứng minh cho đầu tư thay đổi thông qua một trường hợp nghiệp vụ.
Chuyên viên phân tích quy trình nghiệp vụ (Business Process Analyst): Một nhà phân tích quy trình nghiệp vụ chuyên mang lại sự thay đổi cho các tổ chức thông qua việc phân tích, thiết kế và thực hiện các quy trình nghiệp vụ giúp các tổ chức hoạt động và quản lý các thay đổi đối với các quy trình đó. Các nhà phân tích quy trình nghiệp vụ có khả năng sâu sắc trong việc xác định trạng thái hiện tại của các quy trình, gợi ra các thuộc tính hữu ích và có hại của chúng, ghi nhận lại các mô hình của các quy trình và tạo điều kiện cho các nhóm bên liên quan đồng thuận về thiết kế quy trình nghiệp vụ mới.
Chuyên viên phân tích lựa chọn (The Decision Analyst) (hay còn được gọi là chuyên viên phân tích trí tuệ doanh nghiệp (business intelligence analyst)): Nhà phân tích quyết định sử dụng các công nghệ, phương pháp và thực tiễn để thăm dò và điều tra lặp đi lặp lại liên tục về hiệu quả nghiệp vụ trong quá khứ để hiểu rõ hơn và thúc đẩy lập kế hoạch nghiệp vụ. Nhà phân tích quyết định sẽ giúp doanh nghiệp phát triển những hiểu biết mới và hiểu hiệu quả nghiệp vụ dựa trên dữ liệu và phương pháp thống kê.

2️. Nhóm vai trò phân tích IT

Chuyên viên phân tích hệ thống nghiệp vụ (Business System Analyst): Nhà phân tích hệ thống nghiệp vụ sẽ sử dụng CNTT rộng và kiến thức nghiệp vụ chuyên sâu để thực hiện các giải pháp CNTT giải quyết nhu cầu nghiệp vụ. Người này sẽ xác định, phát triển và thực hiện các giải pháp công nghệ hiệu quả, đáp ứng nhu cầu kinh doanh.
Chuyên viên phân tích hệ thống (Systems Analyst): Một nhà phân tích hệ thống thực hiện các nhiệm vụ phân tích nghiệp vụ thông qua chuyên môn hóa trong việc tìm hiểu việc sử dụng kinh doanh công nghệ thông tin (CNTT) và giúp công nghệ tăng thêm giá trị cho doanh nghiệp. Người này hiểu và quen thuốc với nhiều kiến trúc và nền tảng kỹ thuật khác nhau, và hiểu các khả năng CNTT và ứng dụng nào trong một tổ chức cung cấp các khả năng khác nhau.
Chuyên viên phân tích chức năng (Functional Analyst): Nhà phân tích nghiệp vụ chức năng thực hiện các nhiệm vụ phân tích kinh doanh thông qua chuyên về một sản phẩm công nghệ cụ thể và các tính năng và chức năng của nó. Nhà phân tích kinh doanh chức năng có kiến thức sâu rộng về sản phẩm công nghệ (ví dụ: SAP, PeopleSoft, v.v.) và có kinh nghiệm trong nhiều bối cảnh triển khai trong các tổ chức khác nhau và đôi khi là các ngành. Người này giúp các tổ chức và các bên liên quan xác định việc sử dụng và tích hợp với các hệ thống khác và thực hiện các tính năng và chức năng của sản phẩm công nghệ để đáp ứng các yêu cầu kinh doanh.
Chuyên viên phân tích yêu cầu dịch vụ (Service Request Analyst): Nhà phân tích yêu cầu dịch vụ thực hiện các nhiệm vụ phân tích nghiệp vụ bằng cách chuyên hỗ trợ các bên liên quan của một ứng dụng hệ thống cụ thể, duy trì hệ thống và xử lý các yêu cầu của người dùng, các vấn đề của người dùng và cải tiến hệ thống. Nhà phân tích này có hiểu biết sâu sắc về một ứng dụng cụ thể hoặc bộ ứng dụng mà họ hỗ trợ, cách người dùng sử dụng ứng dụng và những hệ thống khác tích hợp với ứng dụng.
Chuyên viên phân tích dự án Agile (Agile Analyst): Trong thế giới agile, các yêu cầu phần mềm được phát triển thông qua việc thăm dò liên tục nhu cầu nghiệp vụ. Các yêu cầu được khơi gợi và hoàn thiện thông qua quy trình lập kế hoạch lặp đi lặp lại, xác định các tiêu chí chấp nhận, ưu tiên, phát triển và xem xét kết quả. Trong suốt quá trình lập kế hoạch và phân tích các yêu cầu lặp đi lặp lại, các nhà thực hành phân tích kinh doanh phải liên tục đảm bảo rằng các tính năng mà người dùng yêu cầu phù hợp với mục tiêu kinh doanh của sản phẩm, đặc biệt là khi mục tiêu kinh doanh phát triển và thay đổi theo thời gian. Phân tích Agile là một chuyên ngành thường được thực hiện bởi chuyên viên phân tích hệ thống kinh doanh và CNTT.

3. Các chức lãnh đạo của BA:

Sau đây là danh sách các vai trò trong nhóm này:

Trưởng dự án BA (BA Project Lead)
Trưởng chương trình BA (BA Program Lead)
Trưởng nhóm thực thi BA (BA Practice Lead)
Quản lý mối quan hệ (Relationship Manager)
Quản lý BA (BA Manager)

4. Vai trò cấp doanh nghiệp:

Kiến trúc sư doanh nghiệp (Enterprise Architect): Kiến trúc sư doanh nghiệp sắp xếp cơ sở hạ tầng CNTT với chiến lược CNTT và nghiệp vụ hỗ trợ các mục tiêu và mục tiêu và thực hiện thành công thay đổi. Người này phát triển các tiêu chuẩn chính thức, quản lý các quy trình kiến trúc doanh nghiệp và cung cấp hướng dẫn cho nhóm kiến trúc, CIO, CEO và kiến trúc sư kinh doanh.
Kiến trúc sư nghiệp vụ (Business Architect): Vai trò này hoạt động để tạo và duy trì kiến trúc nghiệp vụ. Người này tận dụng các khả năng của doanh nghiệp và sử dụng hiệu quả quy trình, công nghệ, dữ liệu và con người, và sắp xếp các khả năng này cho chiến lược nghiệp vụ.

Tương lai của bạn: Giám đốc, Phó chủ tịch, CÓ cả các vị trí ở level C đang trên con đường BA! Business Analyst là ứng cử viên hoàn hảo!

Mức lương tham khảo của các vị trí BA theo thống kê:

Nguồn: IIBA 2018

Nguồn: IIBA 2019

Nguồn: IIBA

CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN

Khoá học Online:

Khoá học Offline:

Tại Tp.HCM:

Tại Hà Nội:

Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất.

BAN BIÊN TẬP NỘI DUNG BAC - Đoàn Ý Nhi

Lê Anh Tuấn

Chuyên viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi là nhân sự thuộc Trung tâm Phát triển CNTT – Khối Ngân hàng số, hiện đang đảm nhiệm vai trò kiểm thử phần mềm (tester). Việc tham gia khóa học Business Analyst đã mang lại cho tôi góc nhìn toàn diện và rõ ràng hơn về vai trò của BA trong lĩnh vực ngân hàng.

Khóa học Fundamental Business Analysis tại BAC không chỉ giúp tôi hiểu đúng bản chất công việc BA mà còn hỗ trợ phát triển tư duy nghiệp vụ – từ tiếp cận giải pháp kỹ thuật sang tập trung vào nhu cầu người dùng. Phương pháp giảng dạy kết hợp lý thuyết và thực hành thực tiễn, cùng các hoạt động mô phỏng, thảo luận nhóm đã giúp tôi nâng cao kỹ năng giao tiếp, phân tích và trình bày yêu cầu – những năng lực thiết yếu để phối hợp hiệu quả giữa các bên trong dự án công nghệ.

Xem chi tiết +
Huỳnh Cao Cường

Nhân viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi hiện đang công tác tại Trung tâm Phát triển CNTT – Khối CNTT, với vai trò là nhân sự chức năng phụ trách mảng Ngân hàng số, chuyên sâu về kiểm thử phần mềm (Tester). Trước khi tham gia khóa học Fundamental Business Analysis do BAC tổ chức, tôi từng hình dung BA chỉ đơn thuần là cầu nối giữa bộ phận kỹ thuật và nghiệp vụ.

Tuy nhiên, quá trình học đã giúp tôi nhận thức rõ hơn về bản chất và tầm quan trọng của vị trí này. BA không chỉ kết nối các bên liên quan, mà còn giữ vai trò định hình yêu cầu, đảm bảo giải pháp được thiết kế đúng mục tiêu và sát với nhu cầu thực tế. Khóa học đã trang bị cho tôi tư duy phân tích bài bản, khả năng diễn đạt yêu cầu rõ ràng, và kỹ năng phối hợp hiệu quả trong môi trường dự án đa chiều.

Với nền tảng công nghệ thông tin sẵn có, khóa học là bước chuyển hướng quan trọng giúp tôi phát triển tư duy nghiệp vụ vững chắc và sẵn sàng theo đuổi lộ trình nghề nghiệp chuyên sâu trong lĩnh vực Business Analysis tại Eximbank.

Xem chi tiết +
Nguyễn Thị Mai Bình

Business Analyst

Với một người ngoại đạo như mình thì những chuyên đề về "kỹ thuật" của BA hết sức quan trọng. Ví dụ như sử dụng các diagram để mô hình hóa requirement, viết User Story/Use case, v...v..

Đến với khóa học Fundamental Business Analysis, mình đã được gặp thầy Lộc, một người người rất nhiệt tình và có tâm. Ngoài việc chia sẻ các kinh nghiệm thực tế trên lớp thì thầy còn dành thời gian ra để tư vấn, hỗ trợ, góp ý CV cho mình. Bên cạnh đó trung tâm và anh Phụng cũng hỗ trợ gửi CV, kết nối học viên tới mạng lưới các công ty đối tác chất lượng, điều này giúp học viên như mình tìm được công việc phù hợp nhất. Cảm ơn BAC.
Xem chi tiết +