May 27, 2020

6 bước để chuyển từ vị trí Lập trình viên sang Chuyên viên phân tích nghiệp vụ

Công ty có định hướng chuyển đổi công nghệ sang hệ thống đám mây và họ cần giảm bớt lập trình viên(Developer - Dev), tăng thêm chuyên viên phân tích nghiệp vụ (Business Analyst - BA). Nếu bạn là một Database Manager, một Software Engineer giỏi, hay Software Quality Assurance chuyên nghiệp phát hiện ra mình vẫn làm tốt nhiệm vụ phân tích nghiệp vụ trong trường hợp trên, thì bạn sẽ như thế nào? Vậy câu hỏi được đặt ra là: Làm sao để có thể trở thành một chuyên viên phân tích nghiệp vụ?

Nếu bạn đang sở hữu những kĩ năng kỹ thuật vững chắc, thì đó sẽ là một điểm cộng lớn cho bạn trên con đường phát triển sự nghiệp BA. Tuy nhiên, trở ngại lớn nhất mà nhiều kỹ sư phần mềm gặp phải khi chuyển sang làm BA đó là chưa có góc nhìn đúng đắn về các vấn đề trong kinh doanh/nghiệp vụ. Ngoài ra tập hợp các kĩ năng mềm như khả năng giao tiếp hiệu quả, khả năng đàm phán, khả năng teamwork với nhiều nhóm người khác nhau, cách xây dựng mối quan hệ với các bên liên quan, …

Tất cả yếu tố trên có thể được rèn luyện và nếu thực sự bạn muốn theo đuổi con đường BA thì nó sẽ không còn là khoảng cách quá xa khi bạn có ý định "nhảy việc" sang con đường này.

Với những bạn nào đang làm ở vị trí như một Dev muốn chuyển sang làm BA, nên tham khảo 6 bước sau nếu bạn muốn trở thành 1 BA chuyên nghiệp:

1.1. 1. 1👉 Hiểu về các vai trò của BA, Suy nghĩ như 1 BA

Công việc của người BA có 3 chức năng công việc cơ bản:

Thứ nhất, BA là đường dây liên lạc, kết nối các yêu cầu từ phía team Dev và phía doanh nghiệp.
Thứ hai, hợp nhất các yêu cầu của các bên liên quan và đảm bảo nó được thể hiện đúng qua phần mềm được xây dựng.
Thứ ba, công việc của BA còn phụ thuộc vào từng loại hình tổ chức và từng dự án mà sẽ phát sinh thêm.

Như đã nói trên, đặc trưng của BA là phải làm việc với rất nhiều các bên liên quan (stakeholders), vì vậy một góc nhìn tổng quan, bao quát để có thể phân chia công việc và hướng dẫn cho team Dev hiểu yêu cầu của khách hàng; cũng như trình bày lại được những thông tin kỹ thuật cần thiết cho khách hàng hiểu về hệ thống mình đang làm.

Vậy các câu hỏi mà người BA nào cũng phải đặt ra cho mình là gì?

Có thể kể đến như: Tại sao cần xây dựng hệ thống này? Vấn đề nào của doanh nghiệp sẽ được giải quyết khi áp dụng giải pháp này? Hiểu được team Dev của mình như thế nào để có thể cộng tác được với team, hỗ trợ team và nhận được sự hỗ trợ ngược lại từ team? V.v.

2.1. 1. 1👉 Hiểu được những kỹ năng cần có của 1 BA, Thực hiện đánh giá khả năng thực tại của bản thân

Ở nhiều bài viết trước - tham khảo bài viết: Làm sao để có thể trở thành một chuyên viên phân tích nghiệp vụ? của BAC, đã luôn đề cập đến kĩ năng cần có của một người BA.

1. 1. 1👉 1. 1. 1👉 Việc thực hiện đánh giá khả năng hiện tại của bạn sẽ cho bạn biết bạn còn thiếu kĩ năng gì có lên kế hoạch bổ sung/rèn luyện nó. Có sự chuẩn bị trước khi làm gì sẽ giúp bạn tự tin hơn khi làm việc. Việc này có thể tham khảo đánh giá của BALead nhiều năm kinh nghiệm hoặc giảng viên BAC khi bạn tham gia khóa học tại BAC.

1. 1. 1👉 1. 1. 1👉 Nếu bạn chưa biết bắt đầu từ đâu, thì hãy bắt đầu bằng việc đọc sách, nghiên cứu các tài liệu về BA, tham khảo các bài viết liên quan:

3.1. 1. 1👉 Tận dụng và phát huy kiến thức kỹ thuật và kinh nghiệm của Dev mà bạn có

Như đã đề cập ở đầu bài viết, những kinh nghiệm và kĩ năng bạn đang sở hữu về mặt công nghệ đã là một điểm cộng lớn cho bạn. Nếu bạn thực sự biết cách phát huy nó, kết hợp thêm những gì bạn học hỏi được về các nghiệp vụ trong quá trình làm việc sẽ tạo nên một bước đà cho bạn phát triển hơn trong thế giới nghề nghiệp BA này.

Những công việc đơn giản bạn có thể bắt đầu như xác định các yêu cầu nghiệp vụ, nâng cấp các hệ thống nhỏ, các cuộc họp với các đối tác để lấy yêu cầu, …

4.1. 1. 1👉 Chọn một lĩnh vực đào sâu hơn các kỹ năng cần thiết

Với tâm lý của một người một người chuyển nghề sang BA thì có lẽ với bạn con đường chuyên sâu một lĩnh vực (Domain) nào đó sẽ lý tưởng hơn rất nhiều. Có rất nhiều cách giúp bạn đạt được điều này. Chẳng hạn như tìm kiếm và tham gia các khóa học của MOOC – bạn có thể học online ở bất kì đâu, hay những khóa học offline. Bạn có thể tham khảo các khóa học của BAC, tại đây.

Tham khảo thêm bài viết: Cách cải thiện kiến thức từng lĩnh vực chuyên môn - Domain Knowledge

Một quyến sách gối đầu của hầu hết BA đó chính là BABOK (The Business Analysis Body of Knowledge). Nó sẽ giúp bạn làm quen với những kỹ thuật và những thuật ngữ cơ bản của BA.
Một điều nữa mà BAC đã từng đề cập rất nhiều trong những bài trước. Đó là rèn luyện kĩ năng viết tài liệu. Điều này sẽ giúp các bạn tăng thêm kiến thức và kinh nghiệm trong nghề, vì đây chính là nhiệm vụ cơ bản và quan trọng của người BA. Các bạn cũng có thể xem thêm về các loại tài liệu cần thiết cho BA trong mục Kiến thức tại Blog của BAC.

5.1. 1. 1👉 Hiểu rõ các chức năng của phần mềm và nghiệp vụ của doanh nghiệp

Khi bạn là một developer thì có thể bạn chỉ hiểu rõ ngọn ngành cách code nên chức năng nào đó của phần mềm. Nhưng khi bạn đã là BA thì bạn phải hiểu rõ chức năng của tất cả chức năng có trong phần mềm.

Thêm vào đó là những nghiệp vụ có ở doanh nghiệp để có thể thể hiện nó đúng nhất qua phần mềm. Cụ thể, bạn phải nắm được cách mà hệ thống giao tiếp với người dùng như thế nào, giao diện có thân thiện với người dùng không?

6.1. 1. 1👉 Chủ động tham gia tìm hiểu nghiệp vụ của doanh nghiệp

Việc bạn tham gia các cuộc họp xác định chiến lược kinh doanh và phân tích nhu cầu của doanh nghiệp chỉ nên thực hiện khi bạn đã thực sự tìm hiểu trước và nắm rõ về doanh nghiệp cũng như có sự cho phép của ban lãnh đạo công ty.

Tuy nhiên, mọi thứ cũng có thể dễ dàng hơn, nếu bạn thử tìm cho mình một mentor (tạm dịch: người hướng dẫn). Họ là người đã có kinh nghiệm trong nghề, và sẽ giúp đỡ bạn trong quá trình làm quen và bắt nhịp với công việc của BA nếu bạn thực sự có tinh thần cầu tiến trong sự nghiệp làm BA của mình.

Tập suy nghĩ như một BA và làm nhiều hơn nữa công việc hằng ngày của BA sẽ khiến người khác có những đánh giá tốt về bạn. Thay vì là một kĩ sư phần mềm chuyển ngang qua làm BA mà sẽ là một BA với nền tảng kiến thức và kinh nghiệm kĩ thuật dày dặn. Cụ thể như bằng cách quan tâm nhiều hơn đến lợi ích mà phần mềm mang lại cho doanh nghiệp hơn là phần mềm đó có những tính năng gì và kỹ thuật làm nó ra sao.

Tóm lại, sẽ tốt hơn nếu bạn xác định cho mình một lộ trình chuyển đổi nghề nghiệp rõ ràng và có hệ thống. Bạn nên nghiên cứu kĩ lưỡng vai trò của người BA và tự thực hiện đánh giá bản thân để tìm ra khoảng cách (the gap) giữa thực tế - mong đợi để lên kế hoạch rút ngắn nó. Một khi bạn xác định được mình cần làm gì tiếp theo, làm như thế nào một cách hiệu quả.

Nguồn bài viết tham khảo: zarantech.com

CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN

Khoá học Online:

Khoá học Offline:

Tại Tp.HCM:

Tại Hà Nội:

Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất.

Ban biên tập nội dung BAC

Click để đọc tiếp

Lộ trình nghề nghiệp Business Analyst: Từ fresher đến BA Lead - Bạn đang ở đâu trên hành trình này?

BA là nghề hot trong lĩnh vực công nghệ và chuyển đổi số có vai trò cầu nối giữa kỹ thuật và kinh doanh giúp doanh nghiệp nhận diện rõ vấn đề và đề xuất các giải pháp phù hợp
So sánh CBAP với CCBA đâu mới là chứng chỉ dành cho bạn?

Nếu bạn đang phân vân giữa hai chứng chỉ CBAP và CCBA thì bài viết này của BAC chính xác là câu trả lời dành cho bạn. Hãy dành ít phút để tìm hiểu cũng như kiểm tra năng lực hiện tại của bản thân. Và bạn sẽ tìm được đáp án chính xác nhất cho câu hỏi của mình.
7 lợi ích của việc sở hữu chứng chỉ CBAP trong năm 2025

Chứng chỉ CBAP mang đến nhiều lợi ích cho các Business Analyst (nhà phân tích nghiệp vụ). Bên cạnh sự công nhận, thu nhập, những cách cửa cơ hội thì sự tự tin, trình độ và sự kết nối với cộng đồng những người có cùng mục tiêu với bạn cũng rất đáng chú ý.
Roadmap Business Analyst

Business Analyst (BA) là cầu nối quan trọng giữa nhu cầu kinh doanh và giải pháp kỹ thuật, đảm bảo mọi khía cạnh vận hành hiệu quả. Trong bài viết này, hãy cùng BAC khám phá các công việc chính của một BA dựa theo nhiệm vụ cụ thể, con đường thăng tiến lên vị trí BA Manager.

Bình luận

Lê Anh Tuấn

Chuyên viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi là nhân sự thuộc Trung tâm Phát triển CNTT – Khối Ngân hàng số, hiện đang đảm nhiệm vai trò kiểm thử phần mềm (tester). Việc tham gia khóa học Business Analyst đã mang lại cho tôi góc nhìn toàn diện và rõ ràng hơn về vai trò của BA trong lĩnh vực ngân hàng.

Khóa học Fundamental Business Analysis tại BAC không chỉ giúp tôi hiểu đúng bản chất công việc BA mà còn hỗ trợ phát triển tư duy nghiệp vụ – từ tiếp cận giải pháp kỹ thuật sang tập trung vào nhu cầu người dùng. Phương pháp giảng dạy kết hợp lý thuyết và thực hành thực tiễn, cùng các hoạt động mô phỏng, thảo luận nhóm đã giúp tôi nâng cao kỹ năng giao tiếp, phân tích và trình bày yêu cầu – những năng lực thiết yếu để phối hợp hiệu quả giữa các bên trong dự án công nghệ.

Xem chi tiết +
Huỳnh Cao Cường

Nhân viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi hiện đang công tác tại Trung tâm Phát triển CNTT – Khối CNTT, với vai trò là nhân sự chức năng phụ trách mảng Ngân hàng số, chuyên sâu về kiểm thử phần mềm (Tester). Trước khi tham gia khóa học Fundamental Business Analysis do BAC tổ chức, tôi từng hình dung BA chỉ đơn thuần là cầu nối giữa bộ phận kỹ thuật và nghiệp vụ.

Tuy nhiên, quá trình học đã giúp tôi nhận thức rõ hơn về bản chất và tầm quan trọng của vị trí này. BA không chỉ kết nối các bên liên quan, mà còn giữ vai trò định hình yêu cầu, đảm bảo giải pháp được thiết kế đúng mục tiêu và sát với nhu cầu thực tế. Khóa học đã trang bị cho tôi tư duy phân tích bài bản, khả năng diễn đạt yêu cầu rõ ràng, và kỹ năng phối hợp hiệu quả trong môi trường dự án đa chiều.

Với nền tảng công nghệ thông tin sẵn có, khóa học là bước chuyển hướng quan trọng giúp tôi phát triển tư duy nghiệp vụ vững chắc và sẵn sàng theo đuổi lộ trình nghề nghiệp chuyên sâu trong lĩnh vực Business Analysis tại Eximbank.

Xem chi tiết +
Nguyễn Thị Mai Bình

Business Analyst

Với một người ngoại đạo như mình thì những chuyên đề về "kỹ thuật" của BA hết sức quan trọng. Ví dụ như sử dụng các diagram để mô hình hóa requirement, viết User Story/Use case, v...v..

Đến với khóa học Fundamental Business Analysis, mình đã được gặp thầy Lộc, một người người rất nhiệt tình và có tâm. Ngoài việc chia sẻ các kinh nghiệm thực tế trên lớp thì thầy còn dành thời gian ra để tư vấn, hỗ trợ, góp ý CV cho mình. Bên cạnh đó trung tâm và anh Phụng cũng hỗ trợ gửi CV, kết nối học viên tới mạng lưới các công ty đối tác chất lượng, điều này giúp học viên như mình tìm được công việc phù hợp nhất. Cảm ơn BAC.
Xem chi tiết +

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

Lộ trình nghề nghiệp Business Analyst: Từ fresher đến BA Lead - Bạn đang ở đâu trên hành trình này?

So sánh CBAP với CCBA đâu mới là chứng chỉ dành cho bạn?

7 lợi ích của việc sở hữu chứng chỉ CBAP trong năm 2025

Roadmap Business Analyst

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐÀO TẠO VÀ TƯ VẤN BAC