May 23, 2020

Làm thế nào để chuyển từ Developer lên Business Analyst (BA)

Ở bài trước BAC có tổng hợp những kỹ năng và hành trang cần thiết ở những xuất phát điểm khác nhau: nào là sinh viên, những người ngoại đạo, những người chuyển hướng từ tester, developer,v.v sang Business Analyst.

Tham khảo lại bài viết: Con đường đến với nghề BA của sinh viên, tester, developer, QA,QC...

Ở bài viết này, BAC dành thời gian viết riêng cho các lập trình viên phần mềm (Software Developer) chuyển hướng sang phân tích nghiệp vụ phần mềm chuyên nghiệp(Information Technology (IT) Business Analyst)- How to Move from Software Developer to Business Analyst.

Tham khảo video sau để hiểu hơn về chiến lược & lộ trình chuyển từ Developer (Lập trình viên) sang Business Analyst- BA (Phân tích nghiệp vụ phần mềm).

Một kĩ sư phát triển phần mềm là một chuyên gia thiết kế, tạo mới và tùy chỉnh các ứng dụng phần mềm nhằm đáp ứng các yêu cầu kinh doanh và yêu cầu chức năng của phần mềm. Và những yêu cầu này thường được phân tích và xác định bởi một chuyên viên phân tích nghiệp vụ.

Vì đã sẵn có về kinh nghiệm làm kĩ thuật trong phát triển phần mềm mà rất nhiều kĩ sư phần mềm có khuynh hướng hướng đến con người (people – oriented) đã lựa chọn chuyển sang mảng phân tích kinh doanh (Business Analysis). Khi nói chuyện với họ, bạn có thể sẽ thường được nghe họ nói rằng: “Tôi là dân kĩ thuật, nhưng tôi có khả năng nói chuyện với khách hàng để biết cái họ đang muốn là gì?”

Kĩ năng được các kĩ sư phát triển phần mềm chuyển đổi lớn nhất để áp dụng vào phân tích nghiệp vụ đó là kinh nghiệm làm việc trên các dự án cụ thể của họ. Họ có khả năng hiểu được các khả năng xảy ra về mặt kĩ thuật, và điều này giúp họ hiểu được đâu sẽ là giải pháp kĩ thuật mà doanh nghiệp đang cần.

Họ cũng sẽ là người có xu hướng phân tích chi tiết, điều này cũng giúp họ trong quá trình lấy yêu cầu. Họ thậm chí cũng có kinh nghiệm làm các loại tài liệu.

Để đảm nhiệm vai trò như một chuyên viên phân tích nghiệp vụ, một kĩ sư phần mềm cần nắm rõ những cơ hội sau:

Cố gắng chủ động tiếp cận với các bên liên quan và người dùng cuối để hểu được bức tranh lớn của các quy trình kinh doanh và cách mà phần mềm đó giải quyết các vấn đề và đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp đề ra.
Hiểu rõ các điều khoản kinh doanh và sử dụng các thuật ngữ kỹ thuật để có thể giải thích cho các kĩ sữ phần mềm khác trong nhóm hiểu những điều khoản đó.
Đảm bảo rằng luôn đặt câu hỏi đúng để khơi gợi những mong muốn và nhu cầu của doanh nghiệp đặt ra với phần mềm hơn là đưa ra các giả định cách nào dễ nhất để xây dựng được phần mềm đó. Các lập trình viên thường bị mắc kẹt ở lối suy nghĩ tìm giải pháp nhưng lại chưa thực sự hiểu đúng về vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải.

Nói chung, là một kĩ sư phần mềm bạn cần thực hiện những điều trên để tiếp xúc các khía cạnh kinh doanh của dự án nếu như bạn đang có dự định chuyển hướng nghề nghiệp, làm việc như một chuyên viên phân tích nghiệp vụ của một dự án IT.

Theo framework CRAFT của Techcanvass tổng hợp thì 4 nhóm kỹ năng quan trọng của 1 BA bao gồm:

1. Good Communication skills: Kỹ năng giao tiếp tốt

2. Formal Business Analysis skills - Kỹ năng phân tích cốt lõi:

Requirements Elicitation Techniques - Kỹ thuật khơi gợi/ yêu cầu
Process Modelling (UML Modelling and/or DFD Modelling) - Kỹ thuật mô hình hoá nghiệp vụ
Data Modelling (E-R diagrams and/or Class diagrams) - Kỹ thuật mô hình hoá dữ liệu
Writing Requirements Specifications (User stories/Backlog, SRS/FS, Use case specifications)- Kỹ thuật việt tài liệu

3. Functional Knowledge: Kiến thức nghiệp vụ

4. Functional Testing: Kỹ năng kiểm thử chức năng hệ thống

Bạn có thể tham khảo thêm cách mà những kỹ sư phần mềm đã chuyển sang làm chuyên viên phân tích nghiệp vụ thành công qua những bài viết dưới đây:

Câu chuyện của Wendy Stookesberry: Trước đó, Wendy là một kỹ sư phần mềm. Và công việc của cô là làm tài liệu cho team phát triển phần mềm của mình. Vì muốn chuyển hướng nghề nghiệp sang làm BA, nên Wendy đã khi tham gia 1 khóa học - bạn có thể tham khảo lộ trình học BA phù hợp tại BAC. Bất ngờ, sau đó những tài liệu cô viết ra đã nhận được nhiều đánh giá tích cực, và vì thế mà cô được tiếp xúc với khách hàng nhiều hơn trong những cuộc họp lấy yêu cầu. Sau hơn 6 tháng, cô đã chính thức trở thành một chuyên viên phân tích nghiệp vụ trong chính tổ chức mà cô đang làm việc.

Xem thêm: From Software Developer to Business Analyst

Câu chuyện của Dave: Tương tự Wendy, Dave cũng từng là một kỹ sư phần mềm. Từng tốt nghiệp chuyên ngành Kinh tế và những kinh nghiệm lâu năm về vai trò IT nhưng cũng đã bắt đầu làm BA với công việc viết tài liệu kỹ thuật. Tại công ty anh làm việc thì không có ai làm BA và do vậy chính người quản lí dự án phải thực hiện song song nhiều công việc liên quan đến phân tích nghiệp vụ. Vì vậy mà anh đã có thêm nhiều cơ hội hỗ trợ PM(Project Manager - quản lý dự án) thực hiện các nhiệm vụ phân tích. Qua thời gian, tiếp xúc nhiều hơn với khách hàng và các bên liên quan đã giúp cho anh có thêm nhiều kinh nghiệm phong phú hơn trong vai trò như một BA.

Xem thêm: Building BA Experience as a Software Developer

Câu chuyện của Michiel: Từng làm kỹ sư phần mềm về nhiều loại ngôn ngữ như BlitzMax, C#, ASP.Net, Java; nhưng hiện tại Michiel là một BA cho một công ty quốc tế. Anh đã luôn thắc mắc rằng tại sao một BA có thể phân nhỏ công việc để giao cho từng bộ phận, cụ thể là team Dev; hay BA lại là người hiểu rõ nhất tại sao cần xây dựng phần mềm này. Và rồi anh đã đọc một vài quyển sách về RUP, SCRUM, cách các sơ đồ Use case hiệu quả; bắt đầu các công việc cơ bản như viết tài liệu đã giúp anh ấy bắt đầu mở cánh cửa đến với BA. Cuối cùng cơ hội dành cho Michiel đã đến khi anh chính thức trở thành một BA chuyên nghiệp với kiến thức và kinh nghiệm dày dặn của mình.

Xem thêm: From Software Developer in an Informal Environment to Business Analyst

Nguồn bài viết tham khảo:

Tham khảo thêm bài viết: BA con đường không chỉ dành riêng cho các ITers

CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN

Khoá học Online:

Khoá học Offline:

Tại Tp.HCM:

Tại Hà Nội:

Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất.

Ban biên tập nội dung BAC

Click để đọc tiếp

Lộ trình nghề nghiệp Business Analyst: Từ fresher đến BA Lead - Bạn đang ở đâu trên hành trình này?

BA là nghề hot trong lĩnh vực công nghệ và chuyển đổi số có vai trò cầu nối giữa kỹ thuật và kinh doanh giúp doanh nghiệp nhận diện rõ vấn đề và đề xuất các giải pháp phù hợp
So sánh CBAP với CCBA đâu mới là chứng chỉ dành cho bạn?

Nếu bạn đang phân vân giữa hai chứng chỉ CBAP và CCBA thì bài viết này của BAC chính xác là câu trả lời dành cho bạn. Hãy dành ít phút để tìm hiểu cũng như kiểm tra năng lực hiện tại của bản thân. Và bạn sẽ tìm được đáp án chính xác nhất cho câu hỏi của mình.
7 lợi ích của việc sở hữu chứng chỉ CBAP trong năm 2025

Chứng chỉ CBAP mang đến nhiều lợi ích cho các Business Analyst (nhà phân tích nghiệp vụ). Bên cạnh sự công nhận, thu nhập, những cách cửa cơ hội thì sự tự tin, trình độ và sự kết nối với cộng đồng những người có cùng mục tiêu với bạn cũng rất đáng chú ý.
Roadmap Business Analyst

Business Analyst (BA) là cầu nối quan trọng giữa nhu cầu kinh doanh và giải pháp kỹ thuật, đảm bảo mọi khía cạnh vận hành hiệu quả. Trong bài viết này, hãy cùng BAC khám phá các công việc chính của một BA dựa theo nhiệm vụ cụ thể, con đường thăng tiến lên vị trí BA Manager.

Bình luận

Lê Anh Tuấn

Chuyên viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi là nhân sự thuộc Trung tâm Phát triển CNTT – Khối Ngân hàng số, hiện đang đảm nhiệm vai trò kiểm thử phần mềm (tester). Việc tham gia khóa học Business Analyst đã mang lại cho tôi góc nhìn toàn diện và rõ ràng hơn về vai trò của BA trong lĩnh vực ngân hàng.

Khóa học Fundamental Business Analysis tại BAC không chỉ giúp tôi hiểu đúng bản chất công việc BA mà còn hỗ trợ phát triển tư duy nghiệp vụ – từ tiếp cận giải pháp kỹ thuật sang tập trung vào nhu cầu người dùng. Phương pháp giảng dạy kết hợp lý thuyết và thực hành thực tiễn, cùng các hoạt động mô phỏng, thảo luận nhóm đã giúp tôi nâng cao kỹ năng giao tiếp, phân tích và trình bày yêu cầu – những năng lực thiết yếu để phối hợp hiệu quả giữa các bên trong dự án công nghệ.

Xem chi tiết +
Huỳnh Cao Cường

Nhân viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi hiện đang công tác tại Trung tâm Phát triển CNTT – Khối CNTT, với vai trò là nhân sự chức năng phụ trách mảng Ngân hàng số, chuyên sâu về kiểm thử phần mềm (Tester). Trước khi tham gia khóa học Fundamental Business Analysis do BAC tổ chức, tôi từng hình dung BA chỉ đơn thuần là cầu nối giữa bộ phận kỹ thuật và nghiệp vụ.

Tuy nhiên, quá trình học đã giúp tôi nhận thức rõ hơn về bản chất và tầm quan trọng của vị trí này. BA không chỉ kết nối các bên liên quan, mà còn giữ vai trò định hình yêu cầu, đảm bảo giải pháp được thiết kế đúng mục tiêu và sát với nhu cầu thực tế. Khóa học đã trang bị cho tôi tư duy phân tích bài bản, khả năng diễn đạt yêu cầu rõ ràng, và kỹ năng phối hợp hiệu quả trong môi trường dự án đa chiều.

Với nền tảng công nghệ thông tin sẵn có, khóa học là bước chuyển hướng quan trọng giúp tôi phát triển tư duy nghiệp vụ vững chắc và sẵn sàng theo đuổi lộ trình nghề nghiệp chuyên sâu trong lĩnh vực Business Analysis tại Eximbank.

Xem chi tiết +
Nguyễn Thị Mai Bình

Business Analyst

Với một người ngoại đạo như mình thì những chuyên đề về "kỹ thuật" của BA hết sức quan trọng. Ví dụ như sử dụng các diagram để mô hình hóa requirement, viết User Story/Use case, v...v..

Đến với khóa học Fundamental Business Analysis, mình đã được gặp thầy Lộc, một người người rất nhiệt tình và có tâm. Ngoài việc chia sẻ các kinh nghiệm thực tế trên lớp thì thầy còn dành thời gian ra để tư vấn, hỗ trợ, góp ý CV cho mình. Bên cạnh đó trung tâm và anh Phụng cũng hỗ trợ gửi CV, kết nối học viên tới mạng lưới các công ty đối tác chất lượng, điều này giúp học viên như mình tìm được công việc phù hợp nhất. Cảm ơn BAC.
Xem chi tiết +

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

Lộ trình nghề nghiệp Business Analyst: Từ fresher đến BA Lead - Bạn đang ở đâu trên hành trình này?

So sánh CBAP với CCBA đâu mới là chứng chỉ dành cho bạn?

7 lợi ích của việc sở hữu chứng chỉ CBAP trong năm 2025

Roadmap Business Analyst

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐÀO TẠO VÀ TƯ VẤN BAC