May 17, 2021

[FAQs - IIBA®]: Câu hỏi liên quan phần Năng lực và Điều kiện dự thi

Đối với các cá nhân, chứng chỉ IIBA® là thành quả của một quá trình dài hạn trau dồi kiến thức chuyên môn và rèn luyện kỹ năng thiết yếu trong lĩnh vực Phân tích Nghiệp vụ Phần mềm được tổng hợp trong tài liệu BABOK v3. Điều này chứng tỏ rằng các cá nhân đã có một nền tảng vững chắc, hoàn toàn đủ năng lực và trình độ để tham gia vào các dự án vĩ mô hay làm việc trong các tập đoàn lớn. Chứng chỉ IIBA® được xem như là một cột mốc quan trọng của các BA (Business Analyst hay còn gọi là chuyên viên phân tích nghiệp vụ), mang đến cho họ nhiều cơ hội thăng tiến trong công việc với mức lương hấp dẫn và nắm giữ nhiều vị trí quan trọng trong doanh nghiệp.

Trong quá trình cung cấp chứng chỉ, IIBA thường gặp một số câu hỏi từ các thi sinh và đã cung cấp câu trả lời tại Frequently Asked Questions (FAQs)/Certification (Các câu hỏi thường gặp/Mục chứng chỉ IIBA®). Song song, BAC sẽ tổng hợp và hỗ trợ các bạn thêm về các câu hỏi thường gặp liên quan đến các chứng nhận và chứng chỉ, bao gồm: ECBA™, CCBA®, CBAP®, IIBA®-CBDA, IIBA®-AAC và IIBA®-CCA. BAC hy vọng sẽ giúp ích được cho các bạn trong quá trình chuẩn bị cho kỳ thi của mình.

Lưu ý: Cập nhật về Kỳ thi ECBA™ được tổ chức từ ngày 01 tháng 3 năm 2021:

Các thí sinh đã hoàn thành kỳ thi ECBA™ vào tháng 3 và tháng 4 năm 2021 đã có thể nhận được kết quả thi.
Thí sinh hoàn thành bài thi vào tháng 5 năm 2021 sẽ nhận được kết quả thi trong vòng 2 ngày làm việc sau khi hoàn thành bài thi.

1. Chứng chỉ IIBA® dựa trên năng lực:

1.1 Chương trình cung cấp Chứng chỉ IIBA® dựa trên năng lực có ý nghĩa như thế nào?

Khi mỗi cá nhân di chuyển trên lộ trình sự nghiệp của họ (Career path/ Career progression), năng lực và kỹ năng từng bước được củng cố và ngày một phát triển. Tại mỗi cột mốc quan trọng trong lộ trình của mình, chúng ta cần được công nhận các cấp độ năng lực khác nhau để chứng minh quá trình phát triển của bản thân. Đó là lý do tại sao IIBA cung cấp sự khác biệt rõ ràng giữa các cấp độ của các loại chứng nhận và chứng chỉ.

Các cấp độ này khuyến khích một chuyên viên phân tích nghiệp vụ phần mềm (IT BA) tìm kiếm sự phát triển thông qua quá trình học tập và phát triển để tự hỗ trợ chính bản thân mình đạt được trình độ và kết quả như mong muốn. Các chương trình Chứng chỉ IIBA® sẽ đánh giá và đo lường năng lực của mỗi cá nhân ở bất kỳ cấp độ nhất định nào, đảm bảo rằng người BA và nhà tuyển dụng biết những gì được mong đợi ở mỗi cấp độ.

1.2 Sự khác biệt giữa Chứng chỉ nghề nghiệp và Chứng nhận là gì?

Chứng chỉ nghề nghiệp là quyết định đối với một cá nhân, xác định rằng cá nhân đó đã đạt và chứng minh được mức độ tiêu chuẩn về kỹ năng, kinh nghiệm và chuyên môn trong lĩnh vực của họ. CCBA®, CBAP®, IIBA®-AAC và IIBA®-CBDA được coi là các chứng chỉ nghề nghiệp. Để đủ điều kiện dự thi các chứng chỉ này, thí sinh cần đáp ứng yêu cầu kinh nghiệm làm việc khác nhau ở mỗi cấp độ. Thêm vào đó, kỳ thi cũng sẽ yêu cầu thi sinh áp dụng các năng lực và kỹ năng phù hợp và cần thiết đối với từng cấp độ. Ngoài ra, người được cung cấp chứng chỉ cũng được yêu cầu về việc duy trì chứng chỉ của họ thông qua các hoạt động phát triển liên tục liên tục để gia hạn chứng chỉ.

ECBA™ và IIBA®-CCA thì không yêu cầu kinh nghiệm làm việc hoặc các hoạt động phát triển liên tục đang diễn ra, hoặc điều kiện để gia hạn chứng nhận.

1.3 Tôi có cần phải là thành viên của IIBA để đăng ký tham gia kỳ thi hoặc để gia hạn chứng chỉ hay không?

Câu trả lời là KHÔNG, bạn không cần phải là thành viên IIBA để đăng ký tham dự kỳ thi này. Tuy nhiên, việc trở thành thành viên của IIBA sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho bạn, trong đó có:

Việc giảm lệ phí dự thi,
Lệ phí gia hạn chứng chỉ,
Bản sao PDF miễn phí của "dẫn nhập BABOK® v3.0".
Và nhiều quyền lợi khác. Các quyền lợi này sẽ không bị giới hạn trong việc sử dụng.

1.4 Điều gì xảy ra nếu chứng chỉ của tôi ở trạng thái bị treo (Suspended Status)?

Vui lòng tham khảo Recertification Handbook để biết thêm chi tiết.

2. Điều kiện dự thi

2.1 Điều kiện dự thi đối với các chứng chỉ ECBA™, CCBA®, CBAP® là gì?

Tham khảo bài viết Tìm hiểu các chứng chỉ trọng tâm về Business Analysis (BA) của IIBA để biết về điều kiện tham dự của từng loại chứng chỉ.

2.2 Tiêu chuẩn đối với yêu cầu phát triển nghề nghiệp của ECBA™ là gì?

Phát triển nghề nghiệp (PD) đề cập đến việc tham gia các khóa đào tạo hỗ trợ bạn phát triển thêm các kỹ năng và / hoặc kiến thức cho một lĩnh vực nhất định. Phát triển chuyên môn của ECBA™ có thể bao gồm bất kỳ hoạt động nào dưới đây:

Các khóa học trực tiếp, trực tuyến, chuẩn EEP của IIBA. BAC là 1 trong những EEP ở Việt Nam.
Các hội thảo trên web - trực tiếp hoặc xem lại. Ví dụ: Hội thảo trên website của IIBA.
Các phiên theo dõi hội nghị, hướng dẫn, bài phát biểu và hội thảo.
Sự kiện của các chi hội (Chapters). Ví dụ: Bài thuyết trình, họp nhóm, hội thảo… của các chi hội của IIBA (IIBA Chapters, ở Việt Nam có IIBA VN Chapter).
Quá trình tự học có định hướng. Tức là việc đọc, tham khảo tài liệu "dẫn nhập BABOK® v3.0".

Lưu ý quan trọng: Nội dung của các hoạt động phát triển nghề nghiệp này phải phù hợp và theo sát hướng dẫn trong tài liệu ""dẫn nhập BABOK® v3.0".

2.3 Tiêu chuẩn đối với yêu cầu phát triển nghề nghiệp của CCBA® và CBAP® là gì?

Người học cần phải tham gia khóa học đủ điều kiện theo yêu cầu phát triển chuyên nghiệp, cụ thể khóa học đó phải đáp ứng các tiêu chí sau:

Phải được kiểm duyệt / tổ chức tương tự như một khóa học chính thức (tức là phải có người điều hành, hoặc người hướng dẫn / giảng viên dẫn dắt nhóm / cá nhân nghiên cứu, học tập theo tài liệu tiêu chuẩn).
Phải có một mục tiêu học tập có thể đo lường được (hoặc các mục tiêu) và những mục tiêu đó phải áp dụng trực tiếp trong vai trò của người phân tích nghiệp vụ (BA) (về mặt thay đổi hành vi hoặc cải thiện kỹ năng).
Không thể chỉ đơn giản là một bài thuyết trình về một chủ đề.
Phải có cơ hội để học sinh tiếp xúc với tài liệu (Ví dụ: có thể đặt câu hỏi, làm cho việc học có ý nghĩa).
Phải có cơ hội để thực hành và vấn đề được trình bày được đánh giá bởi người điều hành / giảng viên.
Phải chọn chủ đề và căn chỉnh trực tiếp dựa vào quyển "dẫn nhập BABOK® v3.0".
Để đủ điều kiện, các khóa học cũng phải được hoàn thành trước ngày nộp đơn và có ngày bắt đầu trong vòng bốn năm kể từ ngày nộp đơn.
Tất cả các khóa học do Nhà cung cấp Giáo dục và Đào tạo của IIBA (Endorsed Education and Training Provider) sẽ tự động đủ điều kiện yêu cầu phát triển nghề nghiệp. BAC là 1 trong những EEP ở Việt Nam. Lý do là vì do chúng đã được IIBA đánh giá và xác nhận để đảm bảo đáp ứng các tiêu chí đã nêu trên.
Để xác minh bất kỳ khóa học nào đã được tổ chức có phải là một phần chương trình của IIBA hay không, bạn có thể thực hiện tìm kiếm trên website của chúng tôi tại Endorsed Education and Training Provider, BAC là 1 trong những EEP ở Việt Nam.

2.4 Giờ Phát triển Chuyên nghiệp - PD (Professional Development hours) / Giờ Liên hệ (Contact Hours) trong hồ sơ dự thi có giống với Đơn vị Phát triển Chuyên nghiệp (PDUs) không?

IIBA không sử dụng hoặc đề cập đến Đơn vị Phát triển Chuyên nghiệp (PDUs). Thay vào đó, chúng tôi sử dụng thuật ngữ Giờ Phát triển Chuyên nghiệp/ Chuyên môn (giờ PD). Khi đăng ký trực tuyến, bạn nhập số giờ phát triển chuyên môn của mình vào trường Contact Hours. Lưu ý: 1 PD = 1 Contact Hour.

2.5 IIBA có xác minh việc phát triển nghề nghiệp hoặc kinh nghiệm làm việc của bạn không?

Nhằm xác nhận kinh nghiệm làm việc, sự phát triển nghề nghiệp và các thông tin khác được cung cấp trong đơn đăng ký dự thi / hoặc yêu cầu gia hạn chứng chỉ, người nộp đơn và người nhận có thể được chọn ngẫu nhiên để kiểm tra.

2.6 Cách tính số giờ kinh nghiệm làm việc như thế nào?

Câu hỏi: Tôi hiện đang giảng dạy tại các khóa học phân tích nghiệp vụ (BA) và trong hầu hết các khóa học đó, tôi đã hướng dẫn / cố vấn cho người học thực hiện các dự án thực tế của họ, thực hiện rất nhiều các dịch vụ tư vấn phân tích nghiệp vụ. Điều này không thuộc nội dung của các cuộc thảo luận trong khóa học. Tôi có thể tính thời gian này vào yêu cầu kinh nghiệm làm việc để được cấp chứng chỉ hay không? Và làm cách nào để ghi lại điều đó?

Trả lời:

Việc cung cấp đào tạo và huấn luyện trong một khóa đào tạo được coi là một phần của khóa đào tạo đang được thực hiện và do đó, không thể được tính như là kinh nghiệm làm việc để được cấp chứng chỉ. Tuy nhiên, việc huấn luyện tiếp theo và tư vấn bên ngoài khóa đào tạo về tình hình công việc cụ thể của người học sẽ được tính như kinh nghiệm làm việc.

Vì đây là loại công việc có thể được cung cấp cho nhiều tổ chức khác nhau nên cách tốt nhất để ghi lại điều này là kết hợp tất cả các giờ vào một dự án. Đối với thông tin liên hệ, bạn sẽ cần cung cấp tên của một người trong tổ chức, người mà có thể xác minh rằng (1) bạn cung cấp dịch vụ này cho những người tham gia khóa học và (2) số giờ bạn thường dành để cung cấp dịch vụ này.

2.7 Tôi cần bao nhiêu người chứng nhận (References) cho mình? Họ cần đáp ứng những điều kiện gì?

Để hoàn thành đơn đăng ký, bạn phải nhập vào đơn đăng ký của thông tin liên hệ của hai người chứng nhận: có thể là quản lý của bạn (Career manager), khách hàng (nội bộ hoặc bên ngoài) hoặc người nhận CBAP®.

IIBA sẽ kiểm tra bằng cách chọn ngẫu nhiên các hồ sơ đăng ký dự thi để yêu cầu xác nhận. Nếu đơn đăng ký của bạn được chọn để kiểm tra ngẫu nhiên, người nộp đơn có trách nhiệm thực hiện, theo dõi cần thiết để đảm bảo rằng người chứng nhận của mình đã phản hồi thông tin xác nhận với IIBA kịp thời. Các người chứng nhận này phải đáp ứng các điều kiện sau:

Ít nhất một trong những người chứng nhận phải có thông tin liên hệ được liên hệ gần đây.
Tất cả những người chứng nhận phải biết người nộp đơn trong vòng ít nhất 06 tháng (sáu tháng).
Người quản lý (career manager) được IIBA định nghĩa là người chịu trách nhiệm cung cấp và chuẩn bị cho việc đánh giá hiệu suất làm việc hàng năm của người nộp đơn.
Người quản lý dự án (project managers) không thể là người chứng nhận. Trừ trường hợp họ là người quản lý của người nộp đơn. Ngay tại thời điểm điền thông tin đăng ký người chứng nhận, người nộp đơn cần chỉ rõ cả hai vai trò, nếu không người chứng nhận này sẽ không đủ điều kiện.

Trên đây là: Những câu hỏi liên quan đến phần Năng lực và Điều kiện dự thi. Nếu bạn có câu hỏi liên quan đến các vấn đề khác, mời bạn tham khảo thêm tại:

Nếu bạn còn câu hỏi hoặc cần hỗ trợ, bạn vui lòng liên hệ trực tiếp BAC qua:

Điện thoại: (84) 909 310 768 hoặc (84) 903 746 294
Email: info@bacs.vn | bac.trainingba@gmail.com

Trong trường hợp thông tin về kỳ thi các chứng chỉ IIBA® có bất kỳ cập nhật nào, BAC sẽ cập nhật thông tin cùng bạn nhanh nhất có thể tại website chính thức của BAC. Bên cạnh đó, bạn có thể chủ động tìm hiểu những thay đổi này tại IIBA®FAQs. BAC chúc các bạn sẽ chuẩn bị thật tốt và đạt kết quả như mong đợi trong kỳ thi của mình.

Nguồn tham khảo: Cập nhật ngày 18/05/2021

IIBA®FAQs

Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp

BAC là đơn vị đào tạo BA đầu tiên tại Việt Nam. Đối tác chính thức của IIBA quốc tế. Ngoài các khóa học public, BAC còn có các khóa học in house dành riêng cho từng doanh nghiệp. Chương trình được thiết kế riêng theo yêu cầu của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp giải quyết những khó khăn và tư vấn phát triển.

CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN

Khoá học Online:

Khoá học Offline:

Tại Tp.HCM:

Tại Hà Nội:

Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất.

Ban biên tập nội dung - BAC

Click để đọc tiếp

Lộ trình nghề nghiệp Business Analyst: Từ fresher đến BA Lead - Bạn đang ở đâu trên hành trình này?

BA là nghề hot trong lĩnh vực công nghệ và chuyển đổi số có vai trò cầu nối giữa kỹ thuật và kinh doanh giúp doanh nghiệp nhận diện rõ vấn đề và đề xuất các giải pháp phù hợp
So sánh CBAP với CCBA đâu mới là chứng chỉ dành cho bạn?

Nếu bạn đang phân vân giữa hai chứng chỉ CBAP và CCBA thì bài viết này của BAC chính xác là câu trả lời dành cho bạn. Hãy dành ít phút để tìm hiểu cũng như kiểm tra năng lực hiện tại của bản thân. Và bạn sẽ tìm được đáp án chính xác nhất cho câu hỏi của mình.
7 lợi ích của việc sở hữu chứng chỉ CBAP trong năm 2025

Chứng chỉ CBAP mang đến nhiều lợi ích cho các Business Analyst (nhà phân tích nghiệp vụ). Bên cạnh sự công nhận, thu nhập, những cách cửa cơ hội thì sự tự tin, trình độ và sự kết nối với cộng đồng những người có cùng mục tiêu với bạn cũng rất đáng chú ý.
Roadmap Business Analyst

Business Analyst (BA) là cầu nối quan trọng giữa nhu cầu kinh doanh và giải pháp kỹ thuật, đảm bảo mọi khía cạnh vận hành hiệu quả. Trong bài viết này, hãy cùng BAC khám phá các công việc chính của một BA dựa theo nhiệm vụ cụ thể, con đường thăng tiến lên vị trí BA Manager.

Bình luận

Lê Anh Tuấn

Chuyên viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi là nhân sự thuộc Trung tâm Phát triển CNTT – Khối Ngân hàng số, hiện đang đảm nhiệm vai trò kiểm thử phần mềm (tester). Việc tham gia khóa học Business Analyst đã mang lại cho tôi góc nhìn toàn diện và rõ ràng hơn về vai trò của BA trong lĩnh vực ngân hàng.

Khóa học Fundamental Business Analysis tại BAC không chỉ giúp tôi hiểu đúng bản chất công việc BA mà còn hỗ trợ phát triển tư duy nghiệp vụ – từ tiếp cận giải pháp kỹ thuật sang tập trung vào nhu cầu người dùng. Phương pháp giảng dạy kết hợp lý thuyết và thực hành thực tiễn, cùng các hoạt động mô phỏng, thảo luận nhóm đã giúp tôi nâng cao kỹ năng giao tiếp, phân tích và trình bày yêu cầu – những năng lực thiết yếu để phối hợp hiệu quả giữa các bên trong dự án công nghệ.

Xem chi tiết +
Huỳnh Cao Cường

Nhân viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi hiện đang công tác tại Trung tâm Phát triển CNTT – Khối CNTT, với vai trò là nhân sự chức năng phụ trách mảng Ngân hàng số, chuyên sâu về kiểm thử phần mềm (Tester). Trước khi tham gia khóa học Fundamental Business Analysis do BAC tổ chức, tôi từng hình dung BA chỉ đơn thuần là cầu nối giữa bộ phận kỹ thuật và nghiệp vụ.

Tuy nhiên, quá trình học đã giúp tôi nhận thức rõ hơn về bản chất và tầm quan trọng của vị trí này. BA không chỉ kết nối các bên liên quan, mà còn giữ vai trò định hình yêu cầu, đảm bảo giải pháp được thiết kế đúng mục tiêu và sát với nhu cầu thực tế. Khóa học đã trang bị cho tôi tư duy phân tích bài bản, khả năng diễn đạt yêu cầu rõ ràng, và kỹ năng phối hợp hiệu quả trong môi trường dự án đa chiều.

Với nền tảng công nghệ thông tin sẵn có, khóa học là bước chuyển hướng quan trọng giúp tôi phát triển tư duy nghiệp vụ vững chắc và sẵn sàng theo đuổi lộ trình nghề nghiệp chuyên sâu trong lĩnh vực Business Analysis tại Eximbank.

Xem chi tiết +
Nguyễn Thị Mai Bình

Business Analyst

Với một người ngoại đạo như mình thì những chuyên đề về "kỹ thuật" của BA hết sức quan trọng. Ví dụ như sử dụng các diagram để mô hình hóa requirement, viết User Story/Use case, v...v..

Đến với khóa học Fundamental Business Analysis, mình đã được gặp thầy Lộc, một người người rất nhiệt tình và có tâm. Ngoài việc chia sẻ các kinh nghiệm thực tế trên lớp thì thầy còn dành thời gian ra để tư vấn, hỗ trợ, góp ý CV cho mình. Bên cạnh đó trung tâm và anh Phụng cũng hỗ trợ gửi CV, kết nối học viên tới mạng lưới các công ty đối tác chất lượng, điều này giúp học viên như mình tìm được công việc phù hợp nhất. Cảm ơn BAC.
Xem chi tiết +

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

1.2 Sự khác biệt giữa Chứng chỉ nghề nghiệp và Chứng nhận là gì?

1.3 Tôi có cần phải là thành viên của IIBA để đăng ký tham gia kỳ thi hoặc để gia hạn chứng chỉ hay không?

1.4 Điều gì xảy ra nếu chứng chỉ của tôi ở trạng thái bị treo (Suspended Status)?

2.2 Tiêu chuẩn đối với yêu cầu phát triển nghề nghiệp của ECBA™ là gì?

2.3 Tiêu chuẩn đối với yêu cầu phát triển nghề nghiệp của CCBA® và CBAP® là gì?

2.4 Giờ Phát triển Chuyên nghiệp - PD (Professional Development hours) / Giờ Liên hệ (Contact Hours) trong hồ sơ dự thi có giống với Đơn vị Phát triển Chuyên nghiệp (PDUs) không?

2.5 IIBA có xác minh việc phát triển nghề nghiệp hoặc kinh nghiệm làm việc của bạn không?

2.6 Cách tính số giờ kinh nghiệm làm việc như thế nào?

2.7 Tôi cần bao nhiêu người chứng nhận (References) cho mình? Họ cần đáp ứng những điều kiện gì?

Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp

Lộ trình nghề nghiệp Business Analyst: Từ fresher đến BA Lead - Bạn đang ở đâu trên hành trình này?

So sánh CBAP với CCBA đâu mới là chứng chỉ dành cho bạn?

7 lợi ích của việc sở hữu chứng chỉ CBAP trong năm 2025

Roadmap Business Analyst

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐÀO TẠO VÀ TƯ VẤN BAC