Oct 26, 2015

Kỹ thuật sáng tạo nhóm: Quản lý những tình huống thu thập yêu cầu

Kỹ thuật sáng tạo nhóm (Group Creativity Techniques) là những giải pháp cho việc thu hút những ý tưởng từ một nhóm gồm các bên liên quan và có thể rất hữu ích trong những buổi thu thập yêu cầu.

Dưới đây là sơ lược một vài kỹ thuật gợi mở nhóm có thể hữu ích cho dự án (Chi tiết từng kỹ thuật sẽ được bàn đến ở các bài viết sau):

1. Động não (Brainstorming)

Những phản hồi mạnh mẽ từ tất cả thành viên mà không có lời phê bình, chỉ trích nào. Đánh giá những ý tưởng còn mơ hồ cho đến khi tất cả ý tưởng được thu thập lại. Với kỹ thuật này, những ý tưởng ngông cuồng, táo bạo luôn được khuyến khích và các thành viên tham gia có thể dựa vào ý tưởng của các thành viên khác.

Tuy nhiên, hạn chế của kỹ thuật này, đó là, khi trong nhóm xuất hiện một vài cá nhân có vị trí, trình độ, uy tín khác biệt thì sẽ gây ảnh hưởng đến những người khác. Vì vậy trong trường hợp này cần sử dụng kỹ thuật: Động não tổng lực. Để khắc phục hạn chế của động não thông thường, người chủ trì cho các thành viên viết ra giấy ý tưởng của mình trước khi nhóm tổ chức trình bày.

2. Kỹ thuật Nhóm danh nghĩa (Nominal Group Technique - NGT)

Với kỹ thuật này, mỗi thành viên sẽ viết ra những ý tưởng của họ, sau đó các ý tưởng được tập hợp và nhóm sẽ phân tích, đánh giá chúng. Những ý tưởng này có thể được liệt kê trên một bảng cho đến khi tất cả chúng được nắm bắt. Các thành viên sau đó tiến hành đặt câu hỏi để làm rõ những gì mà ý tưởng thể hiện. Một cuộc bỏ phiếu bầu cho những ý tưởng được thực hiện để xác định ý tưởng nào là phổ biến hoặc được chấp nhận rộng rãi (bình chọn độ ưu tiên cho chúng).

Kỹ thuật này cho phép nhóm nhanh chóng đi đến sự đồng tâm nhất trí. Đây là kỹ thuật làm việc nhóm mang lại lợi ích rất lớn từ công nghệ mạng nội bộ, nghĩa là sử dụng các máy tính nối mạng cho các thành viên để họ có thể đưa ra các ý kiến mà không biết tác giả là ai. Đồng thời họ có thể thấy các ý kiến được thu thập lại của nhóm. Công nghệ này nâng cao tính rành mạch của quá trình.

3. Kỹ thuật Sơ đồ tư duy (Mind-mapping Technique)

Đây là kỹ thuật có thể được sử dụng cùng với kỹ thuật “Động não”. Những ý tưởng từ mỗi thành viên được phối hợp lại trên một sơ đồ trực quan với màu sắc, hình ảnh và các ký hiệu để đọc sơ đồ một cách dễ dàng, thể hiện được mối liên hệ giữa chúng.

4. Sơ đồ các mối quan hệ (Affinity Diagram)

Cho phép nhóm tổ chức những ý tưởng của mình thành những loại khác nhau phục vụ cho việc xem và phân tích chúng. Kỹ thuật này cho phép nhìn thấy dễ dàng hơn các yêu cầu, vấn đề cần được bổ sung thêm vào.

5. Kỹ thuật Delphi (Delphi Technique)

Chuyên gia trong một vấn đề nào đó được tư vấn, ước chừng độ khoảng 15 – 20 người. Những bảng câu hỏi có cấu trúc sau đó được gửi đến mỗi thành viên mà không có bất kỳ sự tương tác trực tiếp nào giữa họ. Một bản tóm tắt những phản hồi sẽ được chuẩn bị và gửi đến mỗi chuyên gia. Nhiều vòng bảng câu hỏi có thể được gửi đi và những phản hồi từ các chuyên gia có thể thay đổi dựa trên bản tóm tắt mà họ đã xem cho đến khi có được sự đồng thuận.

Kỹ thuật này tương tự kỹ thuật "Động não", khác biệt chỉ là các thành viên tham gia không biết nhau, do đó kỹ thuật này thích hợp nếu các thành viên ở xa nhau. Hơn nữa, do thành viên là "vô danh" nên kỹ thuật này hạn chế nhược điểm của kỹ thuật "Động não" là một vài cá nhân (chẳng hạn sếp) sẽ có ảnh hưởng đến suy nghĩ của các thành viên khác.

6. Devil’s Advocacy (tạm dịch là Biện hộ cho Chúa quỷ)

Với kỹ thuật này, một thành viên được chọn vào vai như một người phê bình, đi kèm với những vấn đề tiềm năng có thể đưa ra một quyết định lựa chọn.

“Người devil’s advocate đóng vai phe địch, tấn công phe ta, để phe ta tập đỡ đòn và phản công. Không có devil’s advocate thì trăm trận trăm thua, vì khi lâm trận ta sẽ đụng quá nhiều bất ngờ bí hiểm.

Phản biện là tiến trình tự nhiên của sáng tạo. Không thể sáng tạo được, nếu ta không phản biện. Phản biện là hai võ sinh tập đấu trên sân đấu. Học võ mà không tập đấu thì chỉ có võ mồm. Nhưng, nếu học võ mồm chính thống, thì vẫn phải học phản biện là chính.”.

(Trích từ bài viết Phản biện như thế nào? của Trần Đình Hoành trên website dotchuoinon.com)

7. Kỹ thuật Bể cá (Fishbowling)

Một biến thể phổ biến của kỹ thuật Bể cá là nơi mà tất cả thành viên ngồi lại với nhau thành một vòng tròn với một người trung tâm. Người này sẽ đưa ra những đề nghị về một vấn đề và các thành viên khác sẽ đặt câu hỏi cho người đó về đề nghị vừa đưa ra hoặc nói lên quan điểm của mình. Tất cả những quan điểm được thể hiện trong kỹ thuật này và một quan điểm, hay đề nghị với sự đồng thuận lớn nhất được chọnvào cuối buổi.

Có nhiều biến thể khác nhau cho kỹ thuật Bể cá. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp, các thành viên trong một nhóm sẽ tách đôi ra: bên trong và bên ngoài bể cá. Những thành viên trong bể cá tham gia vào một cuộc trò chuyện có cấu trúc một người nói, nhiều người nghe. Những thành viên bên ngoài bể cá theo dõi cuộc trò chuyện và có thể thay phiên tham gia vào bể cá nếu họ có những đóng góp nào đó.

8. Hội thảo (Workshops)

Một lợi ích chỉ có ở buổi Hội thảo về yêu cầu (Requirements Workshop) đó là cho phép Chuyên viên phân tích nghiệp vụ (Business Analyst – BA) giải quyết những mâu thuẫn trong yêu cầu nghiệp vụ, tiến hành phân tích các bên liên quan và đạt được việc xác thực những yêu cầu ngay lập tức, tất cả chỉ trong một buổi hội thảo. Theo cuốn BABOK, những yếu tố đặc biệt cần thiết cho một Workshop là khám phá, chọn lọc, ưu tiên và xác định phạm vi yêu cầu.

Theo bạn, có những kỹ thuật nào khác nữa nên được đưa vào danh sách này?

Nguồn: http://businessanalystlearnings.com/

CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN

Khoá học Online:

Khoá học Offline:

Tại Tp.HCM:

Tại Hà Nội:

Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất.

Ban biên tập nội dung BAC.

Click để đọc tiếp

IT Business Analyst cần trang bị kỹ năng gì trong năm 2025?

IT Business Analyst là vai trò yêu cầu nhiều kỹ năng bao gồm cả kỹ thuật và kỹ năng mềm. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực công nghệ, tiêu chuẩn về một IT Business Analyst cũng có nhiều thay đổi. Hãy cùng BAC khám phá chi tiết.
Top 5 kỹ năng mềm và kỹ thuật BA cần có để thành công trong dự án

BA đóng vai trò trung gian trong doanh nghiệp, giúp chuyển hóa nhu cầu kinh doanh thành giải pháp cụ thể. Để đảm bảo dự án vận hành suôn sẻ, BA không chỉ cần kiến thức nghiệp vụ mà còn phải sở hữu những kỹ năng, kỹ thuật then chốt.
Cách dùng Claude AI để tóm tắt văn bản, viết báo cáo cực nhanh

Cùng BAC tìm hiểu cách dùng Claude AI để tóm tắt văn bản, viết báo cáo, hỗ trợ học tập và sáng tạo nội dung cực nhanh, dễ hiểu cho người mới. Với sự trợ giúp của Claude AI, bạn có thể tiết kiệm hàng tá thời gian mà vẫn đảm bảo chất lượng công việc.
Cách dùng ChatGPT để học tiếng Anh hiệu quả trong năm 2025

Bạn có biết ChatGPT không chỉ là công cụ hỗ trợ mạnh mẽ trong công việc mà còn có thể “đóng vai” một người thầy không. BAC đã tổng hợp các bước để bạn tận dụng ChatGPT cho việc học tiếng Anh trong năm 2025, thử ngay nhé.

Bình luận

Lê Anh Tuấn

Chuyên viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi là nhân sự thuộc Trung tâm Phát triển CNTT – Khối Ngân hàng số, hiện đang đảm nhiệm vai trò kiểm thử phần mềm (tester). Việc tham gia khóa học Business Analyst đã mang lại cho tôi góc nhìn toàn diện và rõ ràng hơn về vai trò của BA trong lĩnh vực ngân hàng.

Khóa học Fundamental Business Analysis tại BAC không chỉ giúp tôi hiểu đúng bản chất công việc BA mà còn hỗ trợ phát triển tư duy nghiệp vụ – từ tiếp cận giải pháp kỹ thuật sang tập trung vào nhu cầu người dùng. Phương pháp giảng dạy kết hợp lý thuyết và thực hành thực tiễn, cùng các hoạt động mô phỏng, thảo luận nhóm đã giúp tôi nâng cao kỹ năng giao tiếp, phân tích và trình bày yêu cầu – những năng lực thiết yếu để phối hợp hiệu quả giữa các bên trong dự án công nghệ.

Xem chi tiết +
Huỳnh Cao Cường

Nhân viên HO - Kỹ thuật Ngân hàng số Eximbank

Tôi hiện đang công tác tại Trung tâm Phát triển CNTT – Khối CNTT, với vai trò là nhân sự chức năng phụ trách mảng Ngân hàng số, chuyên sâu về kiểm thử phần mềm (Tester). Trước khi tham gia khóa học Fundamental Business Analysis do BAC tổ chức, tôi từng hình dung BA chỉ đơn thuần là cầu nối giữa bộ phận kỹ thuật và nghiệp vụ.

Tuy nhiên, quá trình học đã giúp tôi nhận thức rõ hơn về bản chất và tầm quan trọng của vị trí này. BA không chỉ kết nối các bên liên quan, mà còn giữ vai trò định hình yêu cầu, đảm bảo giải pháp được thiết kế đúng mục tiêu và sát với nhu cầu thực tế. Khóa học đã trang bị cho tôi tư duy phân tích bài bản, khả năng diễn đạt yêu cầu rõ ràng, và kỹ năng phối hợp hiệu quả trong môi trường dự án đa chiều.

Với nền tảng công nghệ thông tin sẵn có, khóa học là bước chuyển hướng quan trọng giúp tôi phát triển tư duy nghiệp vụ vững chắc và sẵn sàng theo đuổi lộ trình nghề nghiệp chuyên sâu trong lĩnh vực Business Analysis tại Eximbank.

Xem chi tiết +
Nguyễn Thị Mai Bình

Business Analyst

Với một người ngoại đạo như mình thì những chuyên đề về "kỹ thuật" của BA hết sức quan trọng. Ví dụ như sử dụng các diagram để mô hình hóa requirement, viết User Story/Use case, v...v..

Đến với khóa học Fundamental Business Analysis, mình đã được gặp thầy Lộc, một người người rất nhiệt tình và có tâm. Ngoài việc chia sẻ các kinh nghiệm thực tế trên lớp thì thầy còn dành thời gian ra để tư vấn, hỗ trợ, góp ý CV cho mình. Bên cạnh đó trung tâm và anh Phụng cũng hỗ trợ gửi CV, kết nối học viên tới mạng lưới các công ty đối tác chất lượng, điều này giúp học viên như mình tìm được công việc phù hợp nhất. Cảm ơn BAC.
Xem chi tiết +

Professional Transfer Services in Batumi

Luxury Georgian Transfer Services – Tbilisi & Batumi

Airport Transfers in Georgia

IT Business Analyst cần trang bị kỹ năng gì trong năm 2025?

Top 5 kỹ năng mềm và kỹ thuật BA cần có để thành công trong dự án

Cách dùng Claude AI để tóm tắt văn bản, viết báo cáo cực nhanh

Cách dùng ChatGPT để học tiếng Anh hiệu quả trong năm 2025

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐÀO TẠO VÀ TƯ VẤN BAC