Jun 29, 2023

Tìm hiểu về nghệ thuật đo lường và kiến trúc doanh nghiệp

Xây dựng một mô hình kiến trúc nghiệp vụ mà không đo lường cụ thể khiến hoạt động tổ chức trở nên lộn xộn, tốn nhiều thời gian và không hiệu quả để đạt mục tiêu một cách nhanh nhất! Bài viết này BAC sẽ cùng bạn tìm hiểu về nghệ thuật đo lường và kiến trúc doanh nghiệp thông qua việc xem xét nhu cầu đo lường chiến lược và chiến thuật, cách thực hiện các phép đo hiệu quả (KPI). Sau đó trình bày các ví dụ cụ thể về biểu đồ đo lường khác nhau và cuối cùng giới thiệu tên hai nguồn danh sách KPI cho các ngành khác nhau trên thị trường.

1.Nhu cầu đo lường

Kiến trúc nghiệp vụ sẽ chỉ đóng góp vào việc thúc đẩy Công nghệ thông tin (IT) và Liên kết kinh doanh (Business Alignment) nếu các bên liên quan chính của doanh nghiệp và CNTT thúc đẩy hành vi dựa trên số liệu (đặt ra KPI và kết hợp chúng vào quy trình đánh giá hiệu suất). Thất bại của các sáng kiến và dự án kiến trúc doanh nghiệp thường là do quản lý cấp C đã không dành thời gian để thiết lập các Chỉ số hiệu suất chính (KPI) đúng cách.

KPI có thể được xác định ở tất cả các cấp độ của mô hình kiến trúc nghiệp vụ, bao gồm mục tiêu/chiến lược, khả năng, dòng giá trị, tổ chức, sáng kiến, các bên liên quan, sản phẩm/dịch vụ, thông tin, tài sản vật chất, CNTT, yêu cầu, quy trình và đặc biệt là tất cả các hành động và mối quan hệ liên kết các phần khác nhau của một kiến trúc nghiệp vụ với nhau.

Một số chiến lược kinh doanh có thể thực sự không được khuyến khích và nên cân nhắc vì xác suất rủi ro cao. Do đó việc chỉ ra sự khác biệt giữa các chiến lược sử dụng KPI đã chọn là điều làm nên sự khác biệt của kiến trúc sư cũng như doanh nghiệp so với đối thủ. Kiến trúc nghiệp vụ tốt sẽ cho phép xác định khoảng cách giữa kiến trúc hiện tại và các tùy chọn trạng thái trong tương lai bằng cách so sánh kiến trúc với KPI và định lượng rủi ro, sử dụng các phân tích tác động và cây quyết định (decision trees).

2.Đo lường hiệu quả

Tập hợp các phép đo khả thi cho kiến trúc nghiệp vụ là rất lớn vì kiến trúc nghiệp vụ là mối liên kết giữa chiến lược và thực thi. Các phép đo kiến trúc nghiệp vụ có thể được nhóm lại thành các giá trị chiến lược, chiến thuật và quản trị.

3.Giá trị chiến lược

Kiến trúc nghiệp vụ là liên kết còn thiếu giữa chiến lược và thực thi. KPI cho Giá trị chiến lược nên tập trung vào việc đo lường một số mục tiêu kinh doanh gắn kết, bao gồm đo lường tiến độ thực hiện chiến lược kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp, năng suất, hiệu quả giao tiếp kinh doanh, cơ hội tăng trưởng kinh doanh và tối ưu hóa cấu trúc chi phí.

4.Giá trị chiến thuật

Ở cấp độ chiến thuật, mục đích của việc thực hành kiến trúc nghiệp vụ là để nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức. Các phép đo hiệu quả, chi phí, thời gian sẽ khác nhau dựa trên bản chất hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

5.Giá trị quản trị

Quản trị là một lĩnh vực quan trọng khác mà kiến trúc nghiệp vụ có thể mang lại giá trị, bằng cách xác định chênh lệch chi phí, kiểm tra các phân tích tác động chi tiết và thiết lập thẻ điểm cân bằng liên quan đến rủi ro.

Việc xác định các phép đo/KPI có thể là một thách thức. KPI tốt phải có giá trị mục tiêu, cách đo lường hiệu quả và được báo cáo chính xác. Lý tưởng nhất, KPI tốt nên bao gồm các đặc điểm sau:

Phù hợp với tầm nhìn, chiến lược và mục tiêu của doanh nghiệp.
Tối ưu hóa: KPI nên tập trung vào việc cung cấp giá trị chiến lược cho toàn tổ chức hơn là vào các kết quả kinh doanh không quan trọng tại địa phương. Lựa chọn sai KPI có thể dẫn đến hành vi phản tác dụng và kết quả không được tối ưu hóa.

6.Đo lường được - Measurable

Thực tế (Realistic): Phải hiệu quả về chi phí, phù hợp với văn hóa và các ràng buộc của tổ chức và có thể đạt được trong khung thời gian nhất định.
Có thể đạt được (Attainable): Yêu cầu đặt ra các mục tiêu có thể quan sát được, có thể đạt được, hợp lý và đáng tin cậy trong các điều kiện dự kiến cũng như được xác nhận độc lập.
Rõ ràng (Clear): Rõ ràng và tập trung vào việc tránh hiểu sai hoặc mơ hồ.
Nhận thức (Understood): Các bên liên quan trong kinh doanh và CNTT cũng như các đơn vị tổ chức có liên quan nên biết các hành vi và hoạt động của họ đóng góp như thế nào vào việc đạt được KPI.
Dự đoán (Predictive): KPI có thể được so sánh với dữ liệu lịch sử trong một thời gian dài hợp lý để có thể xác định xu hướng.
Đồng thuận (Agreed): Tất cả các bên liên quan nên đồng ý và chia sẻ trách nhiệm để đạt được mục tiêu KPI.
Báo cáo (Reported): Các báo cáo thường xuyên được cung cấp cho tất cả các bên liên quan và cộng tác viên, để họ biết trạng thái hiện tại của thành phần mô hình kiến trúc nghiệp vụ và thực hiện hành động khắc phục nếu cần.

Có rất nhiều cách để thiết kế sơ đồ đo lường/KPIs. Trong bài viết này, BAC đã chia sẻ đến bạn các vấn đề xoay quanh nghệ thuật đo lường và kiến trúc doanh nghiệp. Đừng bỏ lỡ các bài viết mới tại BAC's Blog bạn nhé!

Nguồn tham khảo:

https://www.batimes.com/

Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp

BAC là đơn vị đào tạo BA đầu tiên tại Việt Nam. Đối tác chính thức của IIBA quốc tế. Ngoài các khóa học public, BAC còn có các khóa học in house dành riêng cho từng doanh nghiệp. Chương trình được thiết kế riêng theo yêu cầu của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp giải quyết những khó khăn và tư vấn phát triển.

CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN

Khoá học Online:

Khoá học Offline:

Tại Tp.HCM:

Tại Hà Nội:

Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất

Ban biên tập nội dung - BAC

Click để đọc tiếp

Các Business Analyst cần trau dồi những công nghệ gì trong năm 2025

Đối với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ ngày này, việc không ngừng trau dồi và học hỏi là điều bắt buộc mà các Business Analyst phải làm để phát triển hơn trong lĩnh vực phân tích nghiệp vụ. Trong bài viết này, các bạn hãy cùng BAC tìm hiểu các xu hướng và các kỹ năng mới để làm hành trang trên sự nghiệp Business Analyst nhé!
Sự khác biệt giữa UAT và Usability Testing Business Analyst cần lưu ý

UAT và Usability Testing thường được mang lên bàn cân để so sánh nhưng, đây là 2 phương pháp kiểm thử khác nhau. Trong khi Usability Testing đảm bảo sự hài lòng của người dùng thì UAT lại giúp các Business Analyst xác thực chức năng. Cả hai đều là một phần không thể thiếu để cung cấp một sản phẩm chất lượng cao. Hãy cùng BAC tìm hiểu ngay nhé!
API là gì? Khám phá cầu nối giữa các ứng dụng

API là nền tảng quan trọng kết nối các ứng dụng và dịch vụ trong kỷ nguyên số, tạo ra sự linh hoạt, hiệu quả và mở rộng cho các hệ thống. Bài viết sau giới thiệu API, cách hoạt động, các kiểu kiến trúc phổ biến cùng các công cụ kiểm thử API như Postman.
Meta AI là gì và cách sử dụng Meta AI hiệu quả 2025

Meta AI là một công cụ Trí Tuệ Nhân Tạo do chính công ty mẹ của Facebook, Instagram, WhatsApp ra mắt. Đây được xem là một cuộc cách mạng sẽ làm thay đổi cách mà các doanh nghiệp và người dùng sử dụng mạng xã hội.

Bình luận

Nguyễn Thị Mai Bình

Business Analyst

Với một người ngoại đạo như mình thì những chuyên đề về "kỹ thuật" của BA hết sức quan trọng. Ví dụ như sử dụng các diagram để mô hình hóa requirement, viết User Story/Use case, v...v..

Đến với khóa học Fundamental Business Analysis, mình đã được gặp thầy Lộc, một người người rất nhiệt tình và có tâm. Ngoài việc chia sẻ các kinh nghiệm thực tế trên lớp thì thầy còn dành thời gian ra để tư vấn, hỗ trợ, góp ý CV cho mình. Bên cạnh đó trung tâm và anh Phụng cũng hỗ trợ gửi CV, kết nối học viên tới mạng lưới các công ty đối tác chất lượng, điều này giúp học viên như mình tìm được công việc phù hợp nhất. Cảm ơn BAC.
Xem chi tiết +
Phạm Quế

Business Analyst

Khoá học Product Design của BAC đã cung cấp cho tôi nhiều kiến thức và nền tảng vô cùng hữu ích. Giảng viên giảng dạy rất nhiệt tình, truyền cho chúng tôi ngọn lửa đam mê và nhiệt huyết trong ngành. Đồng thời chia sẻ các kiến thức và kỹ năng cần thiết trong bài giảng một cách dễ hiểu hơn. Số lượng học viên không quá nhiều nên chất lượng giảng giạy vô cùng tốt. Giảng viên sửa bài tập 1-1 nên bài giảng sẽ chuyên sâu hơn.
Xem chi tiết +
Nguyễn Văn Long

Chuyên viên về chế độ kế toán & Giải pháp nghiệp vụ Tài chính kế toán trong ứng dụng CNTT - Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)

Tôi đã tham gia khóa Phân tích nghiệp vụ phần mềm cơ bản 3.0 tại BAC. Ở đây, tài liệu đào tạo cung cấp nhiều nội dung bổ ích và trình bày dễ hiểu. Giảng viên rất nhiệt tình, ngoài nội dung giảng dạy theo giáo trình còn chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tiễn, các câu hỏi của học viên đều được giải đáp ngay trên lớp và có minh họa từ các dự án trong thực tế. Sau tất cả, tôi cảm ơn BAC và Thầy giáo Thái Sơn.
Xem chi tiết +