Dec 25, 2019

Phân biệt cơ sở dữ liệu (Database) và Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS)

Một trong những môn học quan trọng khi các bạn theo học ngành Công nghệ Thông tin (CNTT) đó chính là môn cơ sở dữ liệu. Với các bạn trái ngành muốn chuyển qua lĩnh vực IT, cụ thể hơn là Business Analyst, Data Analyst… thì việc học và nắm bắt những kiến thức về cơ sở dữ liệu là rất cần thiết và quan trọng.

1. Database là gì?

Trước khi tìm hiểu về database thì ta cần hiểu đơn giản data là gì? Data là những sự kiện liên quan đến bất kì đối tượng nào trong thế giới thực. Ví dụ tên, tuổi, chiều cao, cân nặng, hình ảnh là dữ liệu liên quan đến bạn. Data cũng có thể là kí tự số, chữ, hình ảnh, file âm thanh, video…

Database hay còn gọi là cơ sở dữ liệu là tập hợp các dữ liệu được tổ chức theo một cấu trúc nhất định, đại diện cho một khía cạnh của thế giới thực.

Database khác data ở chỗ là dữ liệu được tập hợp theo một cấu trúc nhất định, thuận tiện cho việc chỉnh sửa dữ liệu (thêm, bớt, sửa, xóa).

Cơ sở dữ liệu giúp cho việc quản lý dữ liệu được tối ưu và khai thác dữ liệu được hiểu quả và dễ dàng hơn.

Ví dụ bảng sau là cơ sở dữ liệu của một sinh viên. Khi cần xem các thông tin liên quan họ có thể tìm kiếm từ mã số sinh viên duy nhất để có các thông tin khác.

Bảng:

Cơ sở dữ liệu có thể sắp xếp thành bảng, hàng, cột, lập chỉ mục để có thể dễ dàng tìm kiếm thông tin liên quan hơn.

2. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS) là gì?

Hệ quản trị cơ sở dữ liệu còn được gọi là DBMS (Database Management System). Ở phía trên ta đã hiểu thế nào là data và thế nào là database. Cơ sở dữ liệu thì cần có phần mềm để lưu trữ và truy xuất dữ liệu. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS) là phần mềm giúp lưu trữ database một cách an toàn, bảo mật.

Bên cạnh đó BDMS cũng giúp đảm bảo được được tính cấu trúc trong cơ sở dữ liệu và ngoài ra còn hỗ trợ đọc, chỉnh sửa, thêm và xóa dữ liệu trên cơ sở dữ liệu một cách dễ dàng.

Để làm được điều này trên các hệ quản trị cơ sở dữ liệu các nhà quản trị hệ thống thường sử dụng ngôn ngữ truy vấn mang tính cấu trúc: Structured Query Language hay còn gọi là SQL. Bài tiếp theo BAC sẽ giới thiệu mọi người cụ thể về SQL.

Các DBMS hiện tại cho phép thực hiện các nhóm chức năng sau:

Định nghĩa dữ liệu: DBMS cho phép tạo, sửa đổi và loại bỏ các định nghĩa xác định tổ chức dữ liệu.
Cập nhật: DBMS cho phép chèn, sửa đổi, xóa dữ liệu thực tế
Truy xuất: DBMS cung cấp thông tin dưới dạng có thể sử dụng trực tiếp hoặc để xử lý thêm bởi các ứng dụng khác. Dữ liệu được truy xuất có thể được cung cấp ở dạng cơ bản giống như được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu hoặc ở dạng mới thu được bằng cách thay đổi hoặc kết hợp dữ liệu hiện có từ cơ sở dữ liệu.
Quản trị: DBMS cho phép đăng ký, giám sát người dùng, phân quyền, giám sát hiệu suất, bảo đảm sự toàn vẹn dữ liệu, xử lý kiểm soát đồng thời, khôi phục dữ liệu

Như ví dụ trên ta có thể lưu được thông tin bằng file Excel. Nhưng Excel không được gọi là một hệ quản trị cơ sở dữ liệu bởi vì Excel không hỗ trợ việc thêm, bớt, xóa, sửa thông tin một cách dễ dàng và các yếu tố trên. Việc lưu trữ với dung lượng lớn, thuận tiện với chia sẻ và bảo mật cao thì Excel chưa đáp ứng được.

Một số hệ quản trị cơ sở dữ liệu phổ biến hiện nay trên thị trường:

Oracle RDBMS
IBM DB2
Altibase
Microsoft SQL Server
SAP Sybase ASE
Teradata
ADABAS
MySQL
FileMaker
Microsoft Access

Ưu điểm của hệ quản trị cơ sở dữ liệu:

Kiểm soát dự phòng
Đảm bảo tính nhất quán dữ liệu
Thuận tiện cho việc chia sẻ dữ liệu
Sao lưu dữ liệu
Giao diện tùy biến

Nhược điểm của hệ quản trị cơ sở dữ liệu

DBMS khá phức tạp
DBMS đòi hỏi về hạ tầng kĩ thuật cao
DBMS có giá thành cao

Các loại DBMS phổ biến:

Mô hình dữ liệu phân cấp: Trong cơ sở dữ liệu phân cấp, dữ liệu mô hình được tổ chức theo cấu trúc giống như cây. Dữ liệu được lưu trữ theo định dạng phân cấp (từ trên xuống hoặc từ dưới lên). Dữ liệu được biểu diễn bằng mối quan hệ cha-con. Trong DBMS phân cấp cha mẹ có thể có nhiều con, nhưng con cái chỉ có một cha mẹ.
Mô hình dữ liệu mạng: Mô hình cơ sở dữ liệu mạng cho phép mỗi đứa con có nhiều cha mẹ. Nó giúp bạn giải quyết nhu cầu mô hình hóa các mối quan hệ phức tạp hơn như các đơn hàng / bộ phận mối quan hệ nhiều-nhiều. Trong mô hình này, các thực thể được tổ chức trong một biểu đồ có thể được truy cập thông qua một số đường dẫn.
Mô hình dữ liệu quan hệ: đây là mô hình được sử dụng rộng rãi nhất. Mô hình này dựa trên việc chuẩn hóa dữ liệu trong các hàng và cột của các bảng. Mô hình quan hệ được lưu trữ trong các cấu trúc cố định và được thao tác bằng ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc SQL.
Mô hình dữ liệu hướng đối tượng: Trong mô hình dữ liệu hướng đối tượng, dữ liệu được lưu trữ dưới dạng đối tượng. Mỗi đối tượng có các đặc tính và Phương thức (hành vi của đối tượng). Các đối tượng được trao đổi với nhau qua phương thức. Mỗi đối tượng có thể được sinh ra từ kế thừa các phương thức khác.

Theo dõi thông tin khóa học BAC về: Phân tích dữ liệu với SQL(Data Analysis with SQL)

Các bài viết liên quan Power BI:

Các bài viết liên quan:

TABLEAU - Giải pháp BUSINESS INTELLIGENCE (BI) - click vào đây
Hướng dẫn cài đặt và Sử dụng TABLEAU - click vào đây
Tính năng mới trên tableau - verion 2019.1 - click vào đây

Tham khảo chương trình đào tạo:

BI - Ứng dụng trong doanh nghiệp với Taleau
Power BI http://www.bacs.vn/vi/khoa-hoc/power-bi/

Biên soạn và tổng hợp nội dung

Click để đọc tiếp

Các Business Analyst cần trau dồi những công nghệ gì trong năm 2025

Đối với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ ngày này, việc không ngừng trau dồi và học hỏi là điều bắt buộc mà các Business Analyst phải làm để phát triển hơn trong lĩnh vực phân tích nghiệp vụ. Trong bài viết này, các bạn hãy cùng BAC tìm hiểu các xu hướng và các kỹ năng mới để làm hành trang trên sự nghiệp Business Analyst nhé!
Sự khác biệt giữa UAT và Usability Testing Business Analyst cần lưu ý

UAT và Usability Testing thường được mang lên bàn cân để so sánh nhưng, đây là 2 phương pháp kiểm thử khác nhau. Trong khi Usability Testing đảm bảo sự hài lòng của người dùng thì UAT lại giúp các Business Analyst xác thực chức năng. Cả hai đều là một phần không thể thiếu để cung cấp một sản phẩm chất lượng cao. Hãy cùng BAC tìm hiểu ngay nhé!
API là gì? Khám phá cầu nối giữa các ứng dụng

API là nền tảng quan trọng kết nối các ứng dụng và dịch vụ trong kỷ nguyên số, tạo ra sự linh hoạt, hiệu quả và mở rộng cho các hệ thống. Bài viết sau giới thiệu API, cách hoạt động, các kiểu kiến trúc phổ biến cùng các công cụ kiểm thử API như Postman.
Meta AI là gì và cách sử dụng Meta AI hiệu quả 2025

Meta AI là một công cụ Trí Tuệ Nhân Tạo do chính công ty mẹ của Facebook, Instagram, WhatsApp ra mắt. Đây được xem là một cuộc cách mạng sẽ làm thay đổi cách mà các doanh nghiệp và người dùng sử dụng mạng xã hội.

Bình luận

Nguyễn Thị Mai Bình

Business Analyst

Với một người ngoại đạo như mình thì những chuyên đề về "kỹ thuật" của BA hết sức quan trọng. Ví dụ như sử dụng các diagram để mô hình hóa requirement, viết User Story/Use case, v...v..

Đến với khóa học Fundamental Business Analysis, mình đã được gặp thầy Lộc, một người người rất nhiệt tình và có tâm. Ngoài việc chia sẻ các kinh nghiệm thực tế trên lớp thì thầy còn dành thời gian ra để tư vấn, hỗ trợ, góp ý CV cho mình. Bên cạnh đó trung tâm và anh Phụng cũng hỗ trợ gửi CV, kết nối học viên tới mạng lưới các công ty đối tác chất lượng, điều này giúp học viên như mình tìm được công việc phù hợp nhất. Cảm ơn BAC.
Xem chi tiết +
Phạm Quế

Business Analyst

Khoá học Product Design của BAC đã cung cấp cho tôi nhiều kiến thức và nền tảng vô cùng hữu ích. Giảng viên giảng dạy rất nhiệt tình, truyền cho chúng tôi ngọn lửa đam mê và nhiệt huyết trong ngành. Đồng thời chia sẻ các kiến thức và kỹ năng cần thiết trong bài giảng một cách dễ hiểu hơn. Số lượng học viên không quá nhiều nên chất lượng giảng giạy vô cùng tốt. Giảng viên sửa bài tập 1-1 nên bài giảng sẽ chuyên sâu hơn.
Xem chi tiết +
Nguyễn Văn Long

Chuyên viên về chế độ kế toán & Giải pháp nghiệp vụ Tài chính kế toán trong ứng dụng CNTT - Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)

Tôi đã tham gia khóa Phân tích nghiệp vụ phần mềm cơ bản 3.0 tại BAC. Ở đây, tài liệu đào tạo cung cấp nhiều nội dung bổ ích và trình bày dễ hiểu. Giảng viên rất nhiệt tình, ngoài nội dung giảng dạy theo giáo trình còn chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tiễn, các câu hỏi của học viên đều được giải đáp ngay trên lớp và có minh họa từ các dự án trong thực tế. Sau tất cả, tôi cảm ơn BAC và Thầy giáo Thái Sơn.
Xem chi tiết +