Sep 24, 2021

Giới thiệu về Activity Diagram

Ngôn ngữ mô hình hoá thống nhất (Unified Modeling Language - UML) là một công cụ cực kỳ hữu ích để mô hình và tài liệu hoá các hệ thống phần mềm. UML bao gồm khá nhiều tập hợp con là biểu đồ, bao gồm biểu đồ cấu trúc (structure diagrams), biểu đồ tương tác (interaction diagrams) và biểu đồ hành vi (behavior diagrams). Trong biểu đồ hành vi sẽ bao gồm các biểu đồ khác, lần lượt là biểu đồ hoạt động (activity diagram), song song là use case (UC) và biểu đồ trạng thái máy (state machine diagram). Tất cả đều mô tả và mô hình hoá những gì đang xảy ra trong hệ thống. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết được cách sử dụng công cụ hiệu quả này. Ở bài viết này, BAC sẽ giới thiệu đến với các bạn về biểu đồ hoạt động, tức activity diagram.

Đây là một dạng lưu đồ được dùng để thể hiện các hoạt động được thực hiện bởi một hệ thống. Thực tế, đây là một phiên bản "nâng cấp" của biểu đồ mô hình hóa từ luồng hoạt động này sang hoạt động khác. Nếu bạn chưa quen với dạng lưu đồ này, BAC hy vọng hướng dẫn này sẽ có ích và các bạn có thể áp dụng ngay vào thực tế công việc.

1. Biểu đồ hoạt động (Activity Diagram) là gì?

Các bên liên quan (stakeholders) có rất nhiều vấn đề cần quản lý. Vậy nên đối với họ, việc trao đổi rõ ràng và ngắn gọn là một việc làm rất quan trọng. Chính activity diagram sẽ giúp mọi người ở cả hai phía nghiệp vụ/ kinh doanh và đội ngũ phát triển của một dự án / một tổ chức kết nối với nhau để cùng hiểu chính xác về quy trình nghiệp vụ và hành vi người dùng. Activity diagram sẽ sử dụng một tập hợp các ký hiệu chuyên biệt — bao gồm các ký hiệu được sử dụng để mô tả điểm bắt đầu, kết thúc, điểm hợp nhất hoặc tiếp nhận các bước trong quy trình — để hình thành nên biểu đồ hoạt động.

2. Lợi ích của Activity Diagram

Bạn có thể áp dụng dạng biểu đồ này để:

Thể hiện logic của một thuật toán.
Mô tả các bước được thực hiện trong một UML use case.
Minh họa quy trình nghiệp vụ hoặc quy trình làm việc giữa người dùng và hệ thống.
Đơn giản hóa và cải thiện bất kỳ quy trình nào bằng cách làm rõ các UC phức tạp.
Mô hình hóa các yếu tố kiến trúc phần mềm, chẳng hạn như phương pháp, chức năng và hoạt động.

3. Các thành phần trong Activity Diagram:

4. Khi nào sử dụng Activity Diagram?

Activity Diagram mô tả cách các hoạt động được phối hợp với nhau để cung cấp một dịch vụ, và các biểu đồ này có thể có nhiều mức độ trừu tượng khác nhau. Thông thường, một sự kiện cần được thực hiện thành công bởi một số hoạt động. Đặc biệt, khi bất kỳ nơi nào mà hoạt động ở đó được mong đợi đạt được nhiều kết quả khác nhau, hoặc cách các sự kiện trong use case (UC) này liên quan một sự kiện trong use case khác, cụ thể là các use case mà các hoạt động có thể chồng chéo, thì những nơi đó đều đòi hỏi sự phối hợp. Biểu đồ này cũng thích hợp mô hình hoá cách mà một tập hợp các UC phối hợp để thể hiện luồng quy trình nghiệp vụ.

Xác định UC phù hợp, thông qua việc kiểm tra quy trình nghiệp vụ;
Xác định các điều kiện trước và sau (bối cảnh) cho các UCs;
Mô hình hoá quy trình nghiệp vụ giữa và trong các UCs;
Mô hình hoá các quy trình vận hành phức tạp trên các đối tượng;
Mô hình hoá một cách chi tiết các hoạt động phức tạp trong Activity Diagram.

5. Ví dụ về Activity Diagram

5.1. Activity Diagram cơ bản:

5.2. Activity Diagram mô hình hoá quy trình xử lý văn bản:

Dựa vào biểu đồ, ta thấy quy trình nghiệp vụ để tạo tài liệu chính là:

Mở phần mềm tạo tài liệu →
Tạo tệp mới →
Lưu tệp tin (lưu ý tên tệp phải đúng quy định và cú pháp) →
Nhập nội dung tài liệu →
Nếu cần bổ sung hình ảnh, mở ứng dụng tạo hình ảnh và tạo hình ảnh, sau đó dán hình ảnh minh hoạ vào tài liệu;
Nếu cần bổ sung thêm trang tính, mở ứng dụng tạo trang tính và tạo trang tính, sau đó dán trang tính vào tài liệu;
Lưu tập tin →
In tài liệu (bản cứng) →
Thoát khỏi phần mềm tạo tài liệu.

5.3. Activity Diagram mô hình hoá quy trình xử lý đơn đặt hàng

Dựa vào sơ đồ có thể thấy:

Một khi nhận được đơn đặt hàng, các hoạt động sẽ được chia thành hai nhánh song song.
Một nhánh sẽ điền thông tin đơn hàng, nhánh còn lại sẽ xử lý việc thanh toán.
Ở nhánh điền thông tin thì tác vụ giao hàng là một tác vụ có điều kiện. Tuỳ thuộc vào lựa chọn giao hàng nhanh hoặc lựa chọn khác mà tác vụ sau đó có thể là sắp xếp việc giao hàng hoả tốc hoặc là giao hàng bình thường.
Cuối cùng, các tác vụ hoạt động song song sẽ kết hợp lại với nhau và kết thúc quy trình đặt hàng.

5.4. Activity Diagram mô hình hoá quy trình đăng ký khoá học

Quy trình trên mô tả quy trình đăng ký của một trường đại học, cụ thể như sau:

Ứng viên muốn đăng ký →
Ứng viên điền đầy đủ thông tin và nộp bản sao đơn đăng ký →
Bộ phận tuyển sinh kiểm tra các biểu mẫu →
Bộ phận tuyển sinh xác định biểu mẫu đã được điền đúng chưa →
Bộ phận tuyển sinh gửi thông báo đến sinh viên tham dự buổi thuyết trình giới thiệu về trường →
Bộ phận tuyển sinh giúp sinh viên đăng ký tham dự →
Bộ phận tuyển sinh yêu cầu sinh viên thanh toán học phí.

5.5. Activity Diagram và Swimlanes (đường bơi)

Trên là ví dụ về swimlane của một activity diagram trong việc mô hình hoá việc nộp các chi phí nhân viên. Swimlane được dùng để xác định đối tượng nào sẽ tham gia hoạt động nào trong một quy trình. Cụ thể ở ví dụ này, ta thấy có Consultant (nhân viên tư vấn), Accountant (kế toán) và payroll service (dịch vụ trả lương).

5.6. Activity Diagram và Non-Swimlane

Ví dụ về activity diagram bên dưới mô tả quy trình nghiệp vụ gặp khách hàng mới. Như các bạn có thể thấy thì sơ đồ này hoàn toàn không có bất kỳ swimlane nào.

Tuy nhiên, với cùng 1 quy trình, bạn vẫn có thể vẽ sơ đồ với swimlanes:

Trên đây là các thông tin cơ bản và khá đầy đủ liên quan đến nội dung về US. BAC hy vọng sẽ có ích cho các bạn. Bên cạnh đó, nếu bạn muốn tìm hiểu thêm thông tin về các tác vụ và chuẩn chỉnh nghiệp vụ của một BA, bạn có thể tham khảo thêm các khoá học tại BAC:

Trung tâm BAC - Sân chơi lành mạnh để các bạn đam mê về công nghệ thông tin nói chung và nghề BA nói riêng cùng nhau tìm hiểu và khám phá những điều thú vị về nghề, qua đó chuẩn bị một số kiến thức chuyên môn cho công việc trong tương lai.

Để tham khảo và đăng ký các khoá học trong tháng, bạn có thể click vào đây: Check lịch khai giảng. Nếu cần tư vấn hỗ trợ những vấn đề liên quan đến khóa học, bộ phận CSKH của chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn qua Email: info@bacs.vn ; bac.trainingba@gmail.com hoặc số Hotline: 0909310768.

Nguồn tham khảo:

www.visual-paradigm.com/guide/uml-unified-modeling-language/what-is-activity-diagram/
www.lucidchart.com/pages/uml-activity-diagram/

Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp

BAC là đơn vị đào tạo BA đầu tiên tại Việt Nam. Đối tác chính thức của IIBA quốc tế. Ngoài các khóa học public, BAC còn có các khóa học in house dành riêng cho từng doanh nghiệp. Chương trình được thiết kế riêng theo yêu cầu của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp giải quyết những khó khăn và tư vấn phát triển.

CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN

Khoá học Online:

Khoá học Offline:

Tại Tp.HCM:

Tại Hà Nội:

Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất

Ban biên tập nội dung - BAC

Click để đọc tiếp

Các Business Analyst cần trau dồi những công nghệ gì trong năm 2025

Đối với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ ngày này, việc không ngừng trau dồi và học hỏi là điều bắt buộc mà các Business Analyst phải làm để phát triển hơn trong lĩnh vực phân tích nghiệp vụ. Trong bài viết này, các bạn hãy cùng BAC tìm hiểu các xu hướng và các kỹ năng mới để làm hành trang trên sự nghiệp Business Analyst nhé!
Sự khác biệt giữa UAT và Usability Testing Business Analyst cần lưu ý

UAT và Usability Testing thường được mang lên bàn cân để so sánh nhưng, đây là 2 phương pháp kiểm thử khác nhau. Trong khi Usability Testing đảm bảo sự hài lòng của người dùng thì UAT lại giúp các Business Analyst xác thực chức năng. Cả hai đều là một phần không thể thiếu để cung cấp một sản phẩm chất lượng cao. Hãy cùng BAC tìm hiểu ngay nhé!
API là gì? Khám phá cầu nối giữa các ứng dụng

API là nền tảng quan trọng kết nối các ứng dụng và dịch vụ trong kỷ nguyên số, tạo ra sự linh hoạt, hiệu quả và mở rộng cho các hệ thống. Bài viết sau giới thiệu API, cách hoạt động, các kiểu kiến trúc phổ biến cùng các công cụ kiểm thử API như Postman.
Meta AI là gì và cách sử dụng Meta AI hiệu quả 2025

Meta AI là một công cụ Trí Tuệ Nhân Tạo do chính công ty mẹ của Facebook, Instagram, WhatsApp ra mắt. Đây được xem là một cuộc cách mạng sẽ làm thay đổi cách mà các doanh nghiệp và người dùng sử dụng mạng xã hội.

Bình luận

Nguyễn Thị Mai Bình

Business Analyst

Với một người ngoại đạo như mình thì những chuyên đề về "kỹ thuật" của BA hết sức quan trọng. Ví dụ như sử dụng các diagram để mô hình hóa requirement, viết User Story/Use case, v...v..

Đến với khóa học Fundamental Business Analysis, mình đã được gặp thầy Lộc, một người người rất nhiệt tình và có tâm. Ngoài việc chia sẻ các kinh nghiệm thực tế trên lớp thì thầy còn dành thời gian ra để tư vấn, hỗ trợ, góp ý CV cho mình. Bên cạnh đó trung tâm và anh Phụng cũng hỗ trợ gửi CV, kết nối học viên tới mạng lưới các công ty đối tác chất lượng, điều này giúp học viên như mình tìm được công việc phù hợp nhất. Cảm ơn BAC.
Xem chi tiết +
Phạm Quế

Business Analyst

Khoá học Product Design của BAC đã cung cấp cho tôi nhiều kiến thức và nền tảng vô cùng hữu ích. Giảng viên giảng dạy rất nhiệt tình, truyền cho chúng tôi ngọn lửa đam mê và nhiệt huyết trong ngành. Đồng thời chia sẻ các kiến thức và kỹ năng cần thiết trong bài giảng một cách dễ hiểu hơn. Số lượng học viên không quá nhiều nên chất lượng giảng giạy vô cùng tốt. Giảng viên sửa bài tập 1-1 nên bài giảng sẽ chuyên sâu hơn.
Xem chi tiết +
Nguyễn Văn Long

Chuyên viên về chế độ kế toán & Giải pháp nghiệp vụ Tài chính kế toán trong ứng dụng CNTT - Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)

Tôi đã tham gia khóa Phân tích nghiệp vụ phần mềm cơ bản 3.0 tại BAC. Ở đây, tài liệu đào tạo cung cấp nhiều nội dung bổ ích và trình bày dễ hiểu. Giảng viên rất nhiệt tình, ngoài nội dung giảng dạy theo giáo trình còn chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tiễn, các câu hỏi của học viên đều được giải đáp ngay trên lớp và có minh họa từ các dự án trong thực tế. Sau tất cả, tôi cảm ơn BAC và Thầy giáo Thái Sơn.
Xem chi tiết +